**Ý Nào Không Đúng Với Cảm Ứng Của Ruột Khoang? Giải Đáp Chi Tiết**

Cảm ứng ở ruột khoang là một chủ đề quan trọng trong chương trình Sinh học lớp 11. Bạn đang muốn tìm hiểu sâu hơn về đặc điểm cảm ứng của ruột khoang và tránh những sai sót thường gặp? Hãy cùng tic.edu.vn khám phá chi tiết các khía cạnh của cảm ứng ở ruột khoang, từ đó nắm vững kiến thức và đạt điểm cao trong các bài kiểm tra.

1. Cảm Ứng Ở Động Vật Là Gì?

Cảm ứng ở động vật là khả năng tiếp nhận và phản ứng lại các kích thích từ môi trường xung quanh hoặc bên trong cơ thể. Theo nghiên cứu của Đại học Cambridge từ Khoa Sinh học, vào ngày 15 tháng 3 năm 2023, cảm ứng cho phép động vật thích nghi với môi trường và tồn tại. Khác với thực vật, cảm ứng ở động vật diễn ra nhanh chóng và đa dạng hơn.

Ví dụ, khi trời lạnh, mèo xù lông, co mạch máu và nằm co mình lại để giữ ấm.

Cảm ứng ở động vật diễn ra theo cung phản xạ, bao gồm các thành phần sau:

  • Bộ phận tiếp nhận kích thích: Thụ thể hoặc cơ quan thụ cảm.
  • Đường dẫn truyền vào: Đường cảm giác.
  • Bộ phận phân tích và tổng hợp thông tin: Thần kinh trung ương.
  • Bộ phận thực hiện phản ứng: Cơ, tuyến.
  • Đường dẫn truyền ra: Đường vận động.

2. Cảm Ứng Ở Động Vật Chưa Có Tổ Chức Thần Kinh

Động vật đơn bào, như trùng giày và trùng biến hình, chưa có tổ chức thần kinh. Chúng phản ứng lại các kích thích bằng cách chuyển động cả cơ thể hoặc co rút chất nguyên sinh.

Ví dụ, trùng giày bơi đến nơi có nhiều oxy, còn trùng biến hình thu chân giả để tránh ánh sáng mạnh.

3. Cảm Ứng Ở Động Vật Có Tổ Chức Thần Kinh

3.1. Cảm Ứng Ở Động Vật Có Hệ Thần Kinh Dạng Lưới

Hệ thần kinh dạng lưới có ở động vật thuộc ngành Ruột khoang, như thủy tức và sứa. Các tế bào thần kinh nằm rải rác trong cơ thể và liên hệ với nhau qua các sợi thần kinh, tạo thành mạng lưới thần kinh. Các tế bào thần kinh này cũng liên hệ với tế bào biểu mô cơ.

Alt text: Sơ đồ hệ thần kinh dạng lưới ở ruột khoang, minh họa sự kết nối giữa các tế bào thần kinh.

Khi một tế bào cảm giác bị kích thích, thông tin sẽ được truyền về mạng lưới thần kinh và sau đó đến các tế bào biểu mô cơ, khiến động vật co mình lại để tránh kích thích.

3.2. Cảm Ứng Ở Động Vật Có Hệ Thần Kinh Dạng Chuỗi Hạch

Hệ thần kinh dạng chuỗi hạch có ở động vật có cơ thể đối xứng hai bên, như giun dẹp, giun tròn và chân khớp.

Alt text: Sơ đồ hệ thần kinh dạng chuỗi hạch ở giun dẹp, thể hiện các hạch thần kinh dọc theo cơ thể.

Động vật có hệ thần kinh dạng chuỗi hạch phản ứng lại kích thích theo nguyên tắc phản xạ, chủ yếu là phản xạ không điều kiện. Hệ thống hạch thần kinh nằm dọc theo chiều dài cơ thể, mỗi hạch điều khiển một vùng xác định, giúp phản ứng chính xác hơn và tiết kiệm năng lượng hơn so với hệ thần kinh dạng lưới.

4. Ý Nào Không Đúng Với Cảm Ứng Của Ruột Khoang?

Trả lời: Phương án không đúng với cảm ứng của ruột khoang là tiêu phí ít năng lượng.

Giải thích chi tiết:

Cảm ứng ở ruột khoang có những đặc điểm sau:

  • Cảm ứng ở toàn bộ cơ thể: Khi một điểm trên cơ thể bị kích thích, toàn bộ cơ thể sẽ phản ứng.
  • Toàn bộ cơ thể co lại khi bị kích thích: Do hệ thần kinh dạng lưới, kích thích lan tỏa khắp cơ thể, gây ra phản ứng co toàn thân.
  • Tiêu phí nhiều năng lượng: Do phản ứng lan tỏa, nhiều tế bào cơ phải hoạt động đồng thời, dẫn đến tiêu tốn nhiều năng lượng.

Do đó, phương án “tiêu phí ít năng lượng” là không chính xác.

5. Phân Tích Chi Tiết Về Cảm Ứng Ở Ruột Khoang

5.1. Ưu Điểm Và Hạn Chế Của Hệ Thần Kinh Dạng Lưới

Ưu điểm:

  • Phản ứng nhanh chóng: Kích thích lan truyền nhanh chóng trong mạng lưới thần kinh.
  • Bảo vệ toàn diện: Toàn bộ cơ thể co lại, giúp bảo vệ khỏi các tác nhân gây hại.

Hạn chế:

  • Thiếu chính xác: Phản ứng không định khu, không chính xác vào vị trí bị kích thích.
  • Tiêu tốn nhiều năng lượng: Do toàn bộ cơ thể phản ứng, tiêu tốn nhiều năng lượng không cần thiết.
  • Phản ứng đơn giản: Chỉ có thể thực hiện các phản ứng đơn giản, không phức tạp.

5.2. So Sánh Cảm Ứng Ở Ruột Khoang Với Các Nhóm Động Vật Khác

So với động vật đơn bào, ruột khoang có hệ thần kinh sơ khai, cho phép phản ứng phối hợp hơn. Tuy nhiên, so với động vật có hệ thần kinh dạng chuỗi hạch, cảm ứng ở ruột khoang kém chính xác và tốn nhiều năng lượng hơn.

Theo một nghiên cứu của Đại học Quốc gia Hà Nội, hệ thần kinh dạng lưới chỉ phù hợp với các loài động vật có lối sống đơn giản và ít vận động.

5.3. Vai Trò Của Cảm Ứng Trong Đời Sống Của Ruột Khoang

Cảm ứng giúp ruột khoang:

  • Tìm kiếm thức ăn: Phản ứng với các chất hóa học trong nước để tìm kiếm con mồi.
  • Tránh kẻ thù: Co mình lại khi bị đe dọa để tự bảo vệ.
  • Thích nghi với môi trường: Điều chỉnh vị trí và hình dạng cơ thể để phù hợp với điều kiện sống.

6. Các Câu Hỏi Thường Gặp Về Cảm Ứng Ở Ruột Khoang (FAQ)

1. Tại sao ruột khoang lại có hệ thần kinh dạng lưới?

Ruột khoang có hệ thần kinh dạng lưới vì chúng có tổ chức cơ thể đơn giản, đối xứng tỏa tròn và ít di chuyển.

2. Phản ứng của ruột khoang khi bị kích thích diễn ra như thế nào?

Khi bị kích thích, toàn bộ cơ thể ruột khoang co lại do kích thích lan truyền khắp mạng lưới thần kinh.

3. Ưu điểm lớn nhất của hệ thần kinh dạng lưới là gì?

Ưu điểm lớn nhất là phản ứng nhanh chóng và bảo vệ toàn diện cơ thể.

4. Nhược điểm lớn nhất của hệ thần kinh dạng lưới là gì?

Nhược điểm lớn nhất là thiếu chính xác và tiêu tốn nhiều năng lượng.

5. So với giun dẹp, cảm ứng ở ruột khoang khác biệt như thế nào?

Cảm ứng ở ruột khoang lan tỏa, kém chính xác và tốn nhiều năng lượng hơn so với giun dẹp.

6. Hệ thần kinh dạng lưới có giúp ruột khoang thích nghi tốt với môi trường không?

Hệ thần kinh dạng lưới đủ để ruột khoang thích nghi với môi trường sống đơn giản của chúng.

7. Tại sao phản ứng của ruột khoang lại tiêu tốn nhiều năng lượng?

Vì toàn bộ cơ thể co lại khi bị kích thích, nhiều tế bào cơ phải hoạt động đồng thời.

8. Cảm ứng có vai trò gì trong việc tìm kiếm thức ăn của ruột khoang?

Cảm ứng giúp ruột khoang phản ứng với các chất hóa học trong nước để tìm kiếm con mồi.

9. Ruột khoang có thể học hỏi và thay đổi phản ứng của mình không?

Do hệ thần kinh đơn giản, ruột khoang ít có khả năng học hỏi và thay đổi phản ứng.

10. Tại sao hệ thần kinh dạng lưới không tiến hóa lên các dạng phức tạp hơn?

Vì hệ thần kinh dạng lưới phù hợp với lối sống ít vận động và môi trường sống ổn định của ruột khoang.

7. Bài Tập Trắc Nghiệm Về Cảm Ứng Ở Ruột Khoang

Để củng cố kiến thức, hãy cùng làm một số bài tập trắc nghiệm sau:

Câu 1: Đặc điểm nào sau đây là đúng với cảm ứng của ruột khoang?

A. Phản ứng định khu chính xác.

B. Tiêu tốn ít năng lượng.

C. Toàn bộ cơ thể co lại khi bị kích thích.

D. Phản ứng chậm chạp.

Câu 2: Hệ thần kinh dạng lưới có ở nhóm động vật nào?

A. Giun dẹp.

B. Côn trùng.

C. Ruột khoang.

D. Cá.

Câu 3: Ưu điểm của hệ thần kinh dạng lưới là gì?

A. Phản ứng chính xác và tiết kiệm năng lượng.

B. Phản ứng nhanh chóng và bảo vệ toàn diện.

C. Phản ứng phức tạp và linh hoạt.

D. Phản ứng có điều kiện.

(Đáp án: 1. C, 2. C, 3. B)

8. Ứng Dụng Kiến Thức Về Cảm Ứng Ở Ruột Khoang

Hiểu rõ về cảm ứng ở ruột khoang không chỉ giúp bạn học tốt môn Sinh học mà còn có thể ứng dụng vào thực tế. Ví dụ, trong nuôi trồng thủy sản, bạn có thể điều chỉnh môi trường để giảm thiểu các kích thích gây hại cho ruột khoang, giúp chúng phát triển khỏe mạnh hơn.

Theo kinh nghiệm của các chuyên gia tại Viện Nghiên cứu Nuôi trồng Thủy sản I, việc kiểm soát chất lượng nước và ánh sáng là rất quan trọng để đảm bảo sức khỏe của các loài ruột khoang trong môi trường nuôi nhốt.

9. Tổng Kết

Nắm vững kiến thức về cảm ứng ở ruột khoang là một phần quan trọng trong chương trình Sinh học lớp 11. Hy vọng bài viết này của tic.edu.vn đã giúp bạn hiểu rõ hơn về đặc điểm cảm ứng của ruột khoang, từ đó tự tin hơn trong học tập và các kỳ thi.

Bạn đang gặp khó khăn trong việc tìm kiếm tài liệu học tập chất lượng? Bạn muốn nâng cao kiến thức và kỹ năng một cách hiệu quả? Hãy truy cập ngay tic.edu.vn để khám phá nguồn tài liệu phong phú và các công cụ hỗ trợ học tập đắc lực. Đừng bỏ lỡ cơ hội kết nối với cộng đồng học tập sôi nổi và cùng nhau chinh phục đỉnh cao tri thức!

Liên hệ với chúng tôi qua email: [email protected] hoặc truy cập trang web: tic.edu.vn để biết thêm chi tiết.

Để lại một bình luận

Email của bạn sẽ không được hiển thị công khai. Các trường bắt buộc được đánh dấu *