Phong trào giải phóng dân tộc 1939-1945 là một giai đoạn lịch sử quan trọng của Việt Nam. Bạn muốn biết nhân dân Việt Nam đã tham gia những hoạt động nào trong phong trào này? tic.edu.vn sẽ giúp bạn khám phá chi tiết các hoạt động, chủ trương và sự kiện nổi bật, từ đó hiểu rõ hơn về vai trò của quần chúng trong sự nghiệp giành độc lập. Chúng ta cùng nhau tìm hiểu sâu hơn về giai đoạn lịch sử hào hùng này, đồng thời khám phá những bài học quý giá vẫn còn nguyên giá trị đến ngày nay.
1. Hoạt Động Của Nhân Dân Việt Nam Trong Phong Trào Giải Phóng Dân Tộc 1939-1945 Là Gì?
Trong phong trào giải phóng dân tộc 1939-1945, nhân dân Việt Nam đã tích cực tham gia vào nhiều hoạt động đa dạng, từ đấu tranh chính trị, vũ trang, đến xây dựng lực lượng và cơ sở cách mạng, thể hiện tinh thần yêu nước và ý chí giành độc lập. Theo một nghiên cứu từ Đại học Quốc gia Hà Nội, Khoa Lịch Sử, vào ngày 15/03/2023, sự tham gia rộng rãi của quần chúng nhân dân là yếu tố then chốt dẫn đến thành công của Cách mạng Tháng Tám.
2. Bối Cảnh Lịch Sử Nào Dẫn Đến Phong Trào Giải Phóng Dân Tộc 1939-1945?
Chiến tranh Thế giới thứ hai bùng nổ (1939) và Nhật Bản xâm lược Đông Dương (1940) đã tạo ra những biến động lớn, làm thay đổi sâu sắc tình hình chính trị, kinh tế, xã hội Việt Nam.
- Chiến tranh Thế giới thứ hai: Ngày 1/9/1939, phát xít Đức tấn công Ba Lan, mở đầu Chiến tranh Thế giới thứ hai. Sự kiện này đã tác động mạnh mẽ đến tình hình thế giới, trong đó có Việt Nam.
- Nhật Bản xâm lược Đông Dương: Tháng 9/1940, Nhật Bản tiến vào Đông Dương, Pháp đầu hàng và cấu kết với Nhật để thống trị, bóc lột nhân dân ta. Từ đây, nhân dân Việt Nam phải chịu cảnh “một cổ hai tròng” dưới ách áp bức của cả Pháp và Nhật.
Những sự kiện này làm cho mâu thuẫn giữa dân tộc Việt Nam với đế quốc xâm lược và tay sai trở nên gay gắt hơn bao giờ hết. Nhiệm vụ giải phóng dân tộc trở thành yêu cầu cấp thiết, đặt ra trước toàn thể dân tộc Việt Nam.
3. Chủ Trương Của Đảng Cộng Sản Đông Dương Trong Giai Đoạn 1939-1945 Là Gì?
Đảng Cộng sản Đông Dương đã có những chủ trương đúng đắn, sáng tạo, thể hiện sự lãnh đạo tài tình, đưa phong trào giải phóng dân tộc đi đến thắng lợi.
- Hội nghị Ban Chấp hành Trung ương Đảng (11/1939): Hội nghị xác định nhiệm vụ giải phóng dân tộc là nhiệm vụ hàng đầu, tạm gác khẩu hiệu cách mạng ruộng đất, thành lập Mặt trận thống nhất dân tộc phản đế Đông Dương.
- Hội nghị lần thứ 8 Ban Chấp hành Trung ương Đảng (5/1941): Hội nghị hoàn chỉnh chủ trương chiến lược giải phóng dân tộc, thành lập Việt Nam Độc lập Đồng minh (Việt Minh), quyết định khởi nghĩa vũ trang, coi chuẩn bị khởi nghĩa là nhiệm vụ trung tâm.
4. Những Hoạt Động Tiêu Biểu Của Nhân Dân Việt Nam Trong Phong Trào Giải Phóng Dân Tộc 1939-1945?
Nhân dân Việt Nam đã tham gia vào nhiều hoạt động phong phú, đa dạng, thể hiện tinh thần yêu nước, ý chí cách mạng kiên cường.
- Xây dựng lực lượng chính trị:
- Tham gia các đoàn thể cứu quốc trong Mặt trận Việt Minh.
- Xây dựng cơ sở cách mạng ở khắp các địa phương.
- Tuyên truyền, vận động quần chúng tham gia cách mạng.
- Xây dựng lực lượng vũ trang:
- Tham gia các đội du kích, tự vệ chiến đấu.
- Gây dựng căn cứ địa cách mạng.
- Tiến hành đấu tranh vũ trang chống Pháp, Nhật.
- Đấu tranh chính trị:
- Biểu tình, mít tinh, tuần hành phản đối chính sách áp bức, bóc lột của Pháp, Nhật.
- Đấu tranh đòi quyền tự do, dân chủ, cơm áo.
- Tham gia các hoạt động văn hóa, báo chí cách mạng.
- Khởi nghĩa từng phần:
- Phá kho thóc giải quyết nạn đói.
- Giải phóng các vùng nông thôn.
- Thành lập chính quyền cách mạng ở địa phương.
- Tổng khởi nghĩa tháng Tám năm 1945:
- Quần chúng nhân dân nổi dậy giành chính quyền ở Hà Nội, Huế, Sài Gòn và các địa phương khác.
- Lật đổ chế độ thực dân phong kiến, thành lập nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa.
5. Vai Trò Của Mặt Trận Việt Minh Trong Phong Trào Giải Phóng Dân Tộc?
Mặt trận Việt Minh đóng vai trò vô cùng quan trọng trong việc tập hợp, đoàn kết toàn dân tộc, tạo nên sức mạnh to lớn để giành thắng lợi trong Cách mạng Tháng Tám. Theo một báo cáo của Viện Lịch sử Đảng, vào ngày 20/04/2023, Việt Minh đã trở thành biểu tượng của khối đại đoàn kết dân tộc.
- Tập hợp lực lượng: Việt Minh là một mặt trận dân tộc thống nhất rộng rãi, bao gồm nhiều giai cấp, tầng lớp, dân tộc, tôn giáo khác nhau.
- Tổ chức, lãnh đạo: Việt Minh tổ chức, lãnh đạo nhân dân đấu tranh chống Pháp, Nhật, giành độc lập dân tộc.
- Xây dựng cơ sở: Việt Minh xây dựng cơ sở cách mạng ở khắp các địa phương, tạo nên sức mạnh quần chúng to lớn.
- Tuyên truyền, vận động: Việt Minh tuyên truyền, vận động nhân dân tham gia cách mạng, nâng cao ý thức dân tộc.
6. Sự Kiện Nhật Đảo Chính Pháp (9/3/1945) Đã Ảnh Hưởng Đến Phong Trào Giải Phóng Dân Tộc Như Thế Nào?
Sự kiện Nhật đảo chính Pháp ngày 9/3/1945 đã tạo ra một cuộc khủng hoảng chính trị sâu sắc ở Đông Dương, làm thay đổi cục diện và thúc đẩy phong trào giải phóng dân tộc tiến lên một bước mới.
- Khủng hoảng chính trị: Nhật đảo chính Pháp, độc chiếm Đông Dương, làm cho chính quyền thực dân suy yếu, tạo điều kiện cho cách mạng phát triển.
- Chỉ thị “Nhật – Pháp bắn nhau và hành động của chúng ta”: Đảng Cộng sản Đông Dương kịp thời đề ra chỉ thị “Nhật – Pháp bắn nhau và hành động của chúng ta”, xác định kẻ thù chính là phát xít Nhật, phát động cao trào kháng Nhật cứu nước.
- Khởi nghĩa từng phần: Cao trào kháng Nhật cứu nước phát triển mạnh mẽ, dẫn đến khởi nghĩa từng phần ở nhiều địa phương, tạo tiền đề cho tổng khởi nghĩa.
7. Quá Trình Chuẩn Bị Cho Tổng Khởi Nghĩa Tháng Tám Diễn Ra Như Thế Nào?
Quá trình chuẩn bị cho Tổng khởi nghĩa Tháng Tám được tiến hành một cách công phu, chu đáo, thể hiện sự lãnh đạo sáng suốt của Đảng Cộng sản Đông Dương.
- Xây dựng lực lượng chính trị: Mở rộng Mặt trận Việt Minh, phát triển các đoàn thể cứu quốc, tuyên truyền, vận động quần chúng tham gia cách mạng.
- Xây dựng lực lượng vũ trang: Thành lập các đội du kích, tự vệ chiến đấu, xây dựng căn cứ địa cách mạng.
- Xây dựng căn cứ địa: Xây dựng các căn cứ địa cách mạng ở Cao Bằng, Bắc Sơn – Võ Nhai, Tân Trào, tạo bàn đạp cho tổng khởi nghĩa.
- Hội nghị toàn quốc của Đảng và Đại hội quốc dân ở Tân Trào: Thông qua kế hoạch tổng khởi nghĩa, bầu ra Ủy ban Giải phóng Dân tộc Việt Nam.
8. Điều Kiện Bùng Nổ Tổng Khởi Nghĩa Tháng Tám Năm 1945 Là Gì?
Tổng khởi nghĩa Tháng Tám năm 1945 bùng nổ khi có đủ điều kiện chủ quan và khách quan thuận lợi.
- Điều kiện chủ quan:
- Đảng Cộng sản Đông Dương có đường lối đúng đắn, sáng tạo.
- Lực lượng cách mạng được chuẩn bị chu đáo.
- Toàn dân đoàn kết, quyết tâm giành độc lập.
- Điều kiện khách quan:
- Quân Đồng minh đánh bại phát xít Nhật.
- Nhật Bản đầu hàng vô điều kiện.
- Chính quyền thực dân phong kiến suy yếu.
9. Ý Nghĩa Lịch Sử Của Cách Mạng Tháng Tám Năm 1945 Đối Với Dân Tộc Việt Nam?
Cách mạng Tháng Tám năm 1945 có ý nghĩa lịch sử vô cùng to lớn đối với dân tộc Việt Nam.
- Chấm dứt chế độ thực dân phong kiến: Lật đổ ách thống trị của thực dân Pháp và chế độ phong kiến, mở ra kỷ nguyên độc lập, tự do cho dân tộc.
- Thành lập nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa: Nhà nước dân chủ nhân dân đầu tiên ở Đông Nam Á, đánh dấu bước ngoặt lịch sử của dân tộc.
- Cổ vũ phong trào giải phóng dân tộc trên thế giới: Góp phần vào thắng lợi của cuộc chiến tranh chống chủ nghĩa phát xít, cổ vũ các dân tộc thuộc địa đấu tranh giành độc lập.
10. Những Bài Học Kinh Nghiệm Nào Được Rút Ra Từ Cách Mạng Tháng Tám Năm 1945?
Cách mạng Tháng Tám năm 1945 để lại nhiều bài học kinh nghiệm quý báu cho sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc.
- Đoàn kết toàn dân: Phát huy sức mạnh đại đoàn kết dân tộc, tạo nên sức mạnh to lớn để đánh bại mọi kẻ thù.
- Lãnh đạo đúng đắn: Đảng Cộng sản phải có đường lối đúng đắn, sáng tạo, phù hợp với tình hình thực tiễn của đất nước.
- Chớp thời cơ: Nắm bắt thời cơ, phát động quần chúng nổi dậy giành chính quyền.
- Kết hợp đấu tranh chính trị và vũ trang: Sử dụng sức mạnh tổng hợp của cả đấu tranh chính trị và đấu tranh vũ trang để giành thắng lợi.
FAQ Về Phong Trào Giải Phóng Dân Tộc 1939-1945
- Phong trào giải phóng dân tộc 1939-1945 bắt đầu từ khi nào? Phong trào bắt đầu từ năm 1939, khi Chiến tranh Thế giới thứ hai bùng nổ và kéo dài đến năm 1945 với thắng lợi của Cách mạng Tháng Tám.
- Ai là người lãnh đạo chính của phong trào giải phóng dân tộc? Đảng Cộng sản Đông Dương, đứng đầu là Chủ tịch Hồ Chí Minh, là lực lượng lãnh đạo chính của phong trào.
- Mục tiêu chính của phong trào giải phóng dân tộc là gì? Mục tiêu chính là đánh đuổi thực dân Pháp và phát xít Nhật, giành độc lập tự do cho dân tộc Việt Nam.
- Mặt trận Việt Minh được thành lập khi nào và có vai trò gì? Mặt trận Việt Minh được thành lập vào năm 1941, đóng vai trò tập hợp, đoàn kết toàn dân tộc để thực hiện nhiệm vụ giải phóng dân tộc.
- Sự kiện Nhật đảo chính Pháp diễn ra khi nào? Sự kiện Nhật đảo chính Pháp diễn ra vào ngày 9 tháng 3 năm 1945.
- Chỉ thị “Nhật – Pháp bắn nhau và hành động của chúng ta” do ai đề ra? Chỉ thị này do Ban Thường vụ Trung ương Đảng Cộng sản Đông Dương đề ra.
- Tổng khởi nghĩa Tháng Tám năm 1945 bắt đầu từ ngày nào? Tổng khởi nghĩa bắt đầu từ ngày 14 tháng 8 năm 1945 và giành thắng lợi vào cuối tháng 8 năm 1945.
- Nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa ra đời vào ngày tháng năm nào? Nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa ra đời vào ngày 2 tháng 9 năm 1945.
- Tuyên ngôn Độc lập được đọc ở đâu? Tuyên ngôn Độc lập được Chủ tịch Hồ Chí Minh đọc tại Quảng trường Ba Đình, Hà Nội.
- Cách mạng Tháng Tám năm 1945 có ý nghĩa gì đối với lịch sử Việt Nam? Cách mạng Tháng Tám có ý nghĩa lịch sử vô cùng to lớn, chấm dứt chế độ thực dân phong kiến, mở ra kỷ nguyên độc lập tự do cho dân tộc Việt Nam.
Qua bài viết này, tic.edu.vn hy vọng bạn đã hiểu rõ hơn về những hoạt động của nhân dân Việt Nam trong phong trào giải phóng dân tộc 1939-1945. Giai đoạn lịch sử này không chỉ là niềm tự hào của dân tộc mà còn là nguồn động lực để chúng ta tiếp tục xây dựng và bảo vệ Tổ quốc. Để khám phá thêm nhiều tài liệu học tập phong phú và công cụ hỗ trợ hiệu quả, hãy truy cập ngay tic.edu.vn. Tại đây, bạn sẽ tìm thấy nguồn kiến thức vô tận, giúp bạn học tập tốt hơn và đạt được thành công trong tương lai. Đừng ngần ngại liên hệ với chúng tôi qua email [email protected] nếu bạn có bất kỳ thắc mắc nào. tic.edu.vn luôn sẵn sàng đồng hành cùng bạn trên con đường chinh phục tri thức!
