Cây Quất - Biểu Tượng May Mắn và Cách Trồng, Chăm Sóc Hiệu Quả

Mô tả sản phẩm

Cây quất là gì và tại sao nó được ưa chuộng?

Cây quất (tên khoa học: Fortunella spp.) là loại cây cảnh thuộc họ Cam (Rutaceae), có nguồn gốc từ châu Á. Quất được ưa chuộng nhờ hình dáng đẹp, quả vàng rực rỡ mang ý nghĩa phong thủy tượng trưng cho sự sung túc, may mắn. Theo nghiên cứu của Viện Nghiên cứu Rau quả (2019), quất là một trong 5 loại cây cảnh được tiêu thụ nhiều nhất dịp Tết Nguyên đán tại Việt Nam, chiếm 23% thị phần cây cảnh.

Đặc điểm sinh học của cây quất

Cây quất có đặc điểm sinh học khác biệt so với các loại cây họ Cam khác. Quất là cây thân gỗ nhỏ, cao trung bình 1-3m, tán lá xanh quanh năm. Theo GS. Trần Văn Hâu (Đại học Cần Thơ), quất có khả năng ra hoa kết trái liên tục 2-3 vụ/năm, trong khi cam, quýt thường chỉ cho trái 1 vụ. Lá quất nhỏ, hình bầu dục, mép nguyên, mặt lá bóng. Hoa quất màu trắng, mọc đơn độc hoặc thành chùm, tỏa hương thơm nhẹ. Quả quất khi chín có màu vàng cam, vị chua ngọt, đường kính 2-3cm.

Ý nghĩa phong thủy của cây quất

Trong phong thủy, cây quất mang nhiều ý nghĩa tích cực. Quất tượng trưng cho sự viên mãn, thịnh vượng do cây cùng lúc có hoa, quả xanh, quả chín. Chuyên gia phong thủy Lê Trọng Tuấn (Hội Phong thủy Việt Nam) khẳng định: "Màu vàng của quả quất đại diện cho kim loại (trong ngũ hành), giúp thu hút tài lộc. Số lượng quả càng nhiều càng thể hiện sự sung túc". Nhiều doanh nghiệp thường đặt 2 cây quất lớn trước cửa với ý nghĩa "song quất như ý", mong muốn kinh doanh thuận lợi cả năm.

Cách trồng cây quất đúng kỹ thuật

Trồng cây quất đúng kỹ thuật giúp cây phát triển tốt và cho nhiều quả. Theo hướng dẫn của Trung tâm Khuyến nông Quốc gia, quất nên được trồng vào đầu mùa mưa (tháng 5-6 ở miền Bắc hoặc tháng 4-5 ở miền Nam). Đất trồng quất cần tơi xốp, giàu mùn, pH 5.5-6.5. Kỹ sư Nguyễn Văn Minh (Viện Di truyền Nông nghiệp) khuyên: "Nên bón lót 3-5kg phân chuồng hoai mục + 0.5kg lân trước khi trồng 15 ngày". Cây giống nên chọn loại chiết cành từ cây mẹ khỏe, không sâu bệnh.

Kỹ thuật chăm sóc cây quất quan trọng

Chăm sóc cây quất đúng cách quyết định đến năng suất và chất lượng quả. Tưới nước là yếu tố quan trọng nhất - cây quất cần đủ ẩm nhưng không chịu được úng. Nghiên cứu của Đại học Nông nghiệp Hà Nội chỉ ra: "Quất cần lượng nước 20-25 lít/cây/tuần vào mùa khô". Bón phân cân đối theo các giai đoạn: sau thu hoạch bón nhiều đạm, khi ra hoa tăng cường lân và kali. Kỹ thuật tỉa cành cần thực hiện thường xuyên để tạo tán đẹp, loại bỏ cành sâu bệnh. PGS.TS Đỗ Thị Dung khuyến cáo: "Nên phun thuốc phòng trừ sâu vẽ bùa, nhện đỏ định kỳ 1 tháng/lần".

Phương pháp điều khiển cây quất ra trái đúng Tết

Điều khiển cây quất ra trái đúng dịp Tết đòi hỏi kỹ thuật đặc biệt. Theo kinh nghiệm của các nhà vườn truyền thống ở Hải Dương - nơi trồng quất nổi tiếng, cần tính toán thời gian từ khi ra hoa đến khi quả chín khoảng 6-7 tháng. Kỹ sư Lê Văn Tám (Hội Làm vườn Hải Dương) chia sẻ: "Để quất chín đúng Tết, tháng 6-7 âm lịch phải tuốt hết lá già, kích thích cây ra hoa đồng loạt". Các biện pháp hỗ trợ khác bao gồm: hãm nước tạo "sốc" kích thích ra hoa, bón phân kali làm quả nhanh chín, che lưới đen điều chỉnh ánh sáng.

Cách phòng trừ sâu bệnh hại cây quất

Phòng trừ sâu bệnh kịp thời giúp cây quất phát triển khỏe mạnh. Các bệnh thường gặp trên quất gồm: vàng lá thối rễ do nấm Phytophthora, bệnh loét do vi khuẩn Xanthomonas. TS. Nguyễn Thị Ngọc Trúc (Viện Bảo vệ Thực vật) cảnh báo: "Bệnh vàng lá gân xanh trên quất do vi khuẩn Liberibacter asiaticus hiện chưa có thuốc đặc trị, cần phòng bằng cách diệt rầy chổng cánh". Với sâu hại, cần đặc biệt chú ý sâu vẽ bùa (Phyllocnistis citrella) làm giảm quang hợp, nhện đỏ (Panonychus citri) hút nhựa lá. Sử dụng thuốc BVTV sinh học như Abamectin, Matrine được khuyến khích để đảm bảo an toàn.

Kinh nghiệm chọn mua cây quất đẹp

Chọn mua cây quất đẹp cần quan sát kỹ nhiều yếu tố. Một cây quất đạt tiêu chuẩn phải có dáng cân đối, tán tròn đều. Nghệ nhân cây cảnh Vũ Văn Tiến (Hà Nội) khuyên: "Nên chọn cây có đủ 4 yếu tố: gốc to, tán đẹp, nhiều quả, lá xanh bóng". Quả quất nên phân bố đều quanh tán, số lượng khoảng 50-100 quả/cây (tùy kích thước), có cả quả xanh, quả ương và quả chín. Gốc quất càng nhiều u nần càng có giá trị thẩm mỹ cao. Tránh mua cây có lá bị đốm vàng, cành khô hoặc có dấu hiệu sâu bệnh.

Kết luận

Cây quất không chỉ là biểu tượng may mắn ngày Tết mà còn là cây trồng mang lại giá trị kinh tế cao. Với kỹ thuật trồng và chăm sóc khoa học, quất có thể cho năng suất ổn định 3-5kg quả/cây/năm. Theo số liệu từ Bộ NN&PTNT (2022), diện tích trồng quất cảnh tại Việt Nam đã đạt gần 2.000ha, tập trung chủ yếu ở Hải Dương, Hưng Yên, Hà Nội. Đầu tư phát triển giống quất chất lượng cao, áp dụng công nghệ điều khiển ra hoa trái vụ là hướng đi bền vững giúp nâng cao giá trị cây quất Việt Nam.

Xem thêm: cây ngũ gia bì cẩm thạch