Cây Móc: Đặc Điểm, Công Dụng Và Cách Trồng Hiệu Quả

Mô tả sản phẩm

Cây móc là gì và đặc điểm nhận biết?

Cây móc (tên khoa học: Erythrophleum fordii) là loài thực vật thân gỗ thuộc họ Đậu. Đặc điểm nổi bật của cây móc là thân thẳng, vỏ màu xám nâu với các vết nứt dọc, chiều cao trung bình 15-25m. Lá kép lông chim 2 lần, mọc so le, mặt lá nhẵn bóng. Hoa móc có màu trắng ngà, mọc thành chùm ở nách lá. Quả dẹt, dài 10-15cm, chứa 3-5 hạt màu nâu đen.

Tại sao cây móc có giá trị kinh tế cao?

Cây móc được đánh giá cao nhờ chất gỗ cứng, thớ mịn và khả năng chống mối mọt. Theo nghiên cứu của Viện Khoa học Lâm nghiệp Việt Nam (2018), gỗ móc thuộc nhóm II trong bảng phân loại gỗ Việt Nam, có giá trị xuất khẩu đạt 1.200-1.500 USD/m3. Thực tế tại các tỉnh Tây Nguyên, nhiều hộ dân đã cải thiện thu nhập đáng kể nhờ trồng cây móc xen canh với cà phê. Ngoài giá trị gỗ, vỏ cây chứa alkaloid được ứng dụng trong y học cổ truyền.

Cách trồng cây móc đạt hiệu quả cao?

Trồng cây móc đạt năng suất tối ưu cần tuân thủ quy trình kỹ thuật nghiêm ngặt. Kinh nghiệm từ Trung tâm Khuyến nông Đắk Lắk cho thấy nên chọn đất bazan tơi xốp, độ pH 5.5-6.5, mật độ trồng 400-500 cây/ha. Quy trình chuẩn bao gồm: ươm hạt trong bầu 3 tháng, đào hố 40x40x40cm bón lót 3-5kg phân chuồng hoai mục. Trong 3 năm đầu cần chăm sóc định kỳ 6 tháng/lần bằng cách phát dọn cỏ và bổ sung NPK theo tỷ lệ 15:15:15.

Những lưu ý quan trọng khi chăm sóc cây móc?

Chăm sóc cây móc đúng cách giúp hạn chế sâu bệnh và nâng cao chất lượng gỗ. Báo cáo của Chi cục Kiểm lâm Gia Lai (2020) chỉ ra 3 bệnh thường gặp: thối rễ do nấm Phytophthora, đốm lá Cercospora và sâu đục thân Aristobia. Giải pháp phòng trừ bao gồm: thoát nước tốt vào mùa mưa, phun Bordeaux 1% định kỳ, sử dụng chế phẩm sinh học Beauveria bassiana. Đặc biệt, cần tỉa cành tạo tán khi cây đạt 5-7 tuổi để tập trung dinh dưỡng phát triển thân chính.

Ứng dụng đa dạng của cây móc trong đời sống?

Cây móc có nhiều công dụng thiết thực trong các lĩnh vực khác nhau. Trong xây dựng, gỗ móc được dùng làm sàn nhà, cửa gỗ cao cấp nhờ độ bền trung bình 25-30 năm. Nghiên cứu của Đại học Lâm nghiệp (2019) chứng minh tanin từ vỏ cây có hoạt tính kháng khuẩn E.coli và S.aureus. Ngành thủ công mỹ nghệ ưa chuộng gỗ móc để chạm khắc tượng do vân gỗ đẹp, ít cong vênh. Ở nhiều địa phương, lá non còn được dùng làm thức ăn gia súc với hàm lượng protein thô 14-16%.

Kết luận: Triển vọng phát triển cây móc bền vững

Cây móc xứng đáng là loài cây lâm nghiệp chiến lược với giá trị kinh tế - sinh thái to lớn. Số liệu từ Bộ NN&PTNT cho thấy diện tích trồng móc cả nước đã tăng 18%/năm giai đoạn 2015-2020. Để phát triển bền vững, cần kết hợp: chọn giống chất lượng từ các cây mẹ 15-20 tuổi, áp dụng tiêu chuẩn quản lý rừng FSC, và xây dựng chuỗi giá trị từ trồng trọt đến chế biến sâu. Với chính sách hỗ trợ phù hợp, cây móc hoàn toàn có thể trở thành cây xóa đói giảm nghèo hiệu quả cho nhiều vùng miền núi.

Xem thêm: cây cỏ xước ngâm rượu