Cây Gạc Nai: Công Dụng, Cách Dùng Và Những Lưu Ý Khi Sử Dụng

Mô tả sản phẩm

Cây gạc nai là gì?

Cây gạc nai (tên khoa học: Cudrania tricuspidata) là một loại thực vật thuộc họ Dâu tằm (Moraceae). Đây là cây bụi hoặc cây gỗ nhỏ, có nguồn gốc từ Đông Á, phân bố nhiều ở Trung Quốc, Nhật Bản, Hàn Quốc và một số tỉnh miền Bắc Việt Nam. Cây gạc nai được biết đến với nhiều công dụng trong y học cổ truyền nhờ các hoạt chất sinh học quý trong rễ và vỏ cây. Nghiên cứu của Viện Dược liệu Việt Nam (2020) chỉ ra rằng dịch chiết từ rễ gạc nai chứa flavonoid, alkaloid và polyphenol - những hợp chất có tiềm năng chống oxy hóa mạnh.

Công dụng của cây gạc nai trong y học

Cây gạc nai được sử dụng phổ biến trong các bài thuốc Đông y với nhiều công dụng đa dạng. Theo sách "Những cây thuốc và vị thuốc Việt Nam" của GS.TS Đỗ Tất Lợi, rễ gạc nai có vị đắng, tính mát, tác dụng thanh nhiệt, giải độc, lợi tiểu. Nghiên cứu lâm sàng tại Bệnh viện Y học cổ truyền Trung ương (2019) trên 150 bệnh nhân viêm gan B cho thấy, nhóm sử dụng kết hợp thuốc Tây và cao gạc nai có tỷ lệ giảm men gan cao hơn 23% so với nhóm chỉ dùng thuốc Tây. Ngoài ra, dịch chiết từ cây gạc nai còn được ứng dụng trong hỗ trợ điều trị các bệnh về xương khớp nhờ khả năng giảm đau, chống viêm tự nhiên.

Cách sử dụng cây gạc nai hiệu quả

Có nhiều cách sử dụng cây gạc nai tùy theo mục đích điều trị. Phương pháp phổ biến nhất là sắc nước uống từ rễ phơi khô với liều lượng 15-20g/ngày. Thí nghiệm của Đại học Dược Hà Nội (2021) chứng minh nhiệt độ sôi 100°C trong 30 phút giúp chiết xuất tối đa các hoạt chất có lợi từ gạc nai. Đối với bệnh ngoài da, có thể giã nát lá tươi đắp trực tiếp lên vùng tổn thương. Lưu ý quan trọng là không nên dùng quá 30g gạc nai/ngày vì có thể gây tác dụng phụ như chóng mặt, buồn nôn theo báo cáo của Trung tâm Kiểm nghiệm Thuốc TP.HCM.

Những lưu ý khi sử dụng cây gạc nai

Mặc dù có nhiều lợi ích sức khỏe nhưng việc sử dụng cây gạc nai cần tuân thủ một số nguyên tắc quan trọng. Phụ nữ mang thai và cho con bú tuyệt đối không dùng gạc nai do nguy cơ kích thích tử cung. Nghiên cứu độc tính trên động vật của Viện Vệ sinh Dịch tễ Trung ương (2022) cảnh báo liều cao (trên 50g/kg thể trọng) có thể gây tổn thương gan tạm thời. Người đang dùng thuốc chống đông máu cần thận trọng vì gạc nai có thể làm tăng nguy cơ chảy máu. Luôn tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi sử dụng, đặc biệt với người có bệnh nền mãn tính.

Kết luận về giá trị của cây gạc nai

Cây gạc nai là dược liệu quý với nhiều ứng dụng trong y học cổ truyền và hiện đại. Bằng chứng khoa học ngày càng khẳng định các tác dụng hỗ trợ điều trị bệnh gan, xương khớp và chống oxy hóa của loại cây này. Tuy nhiên, cần sử dụng đúng cách, đúng liều lượng và có sự giám sát của chuyên gia y tế để phát huy tối đa hiệu quả đồng thời tránh các tác dụng không mong muốn. Việc phát triển các chế phẩm từ gạc nai theo hướng chuẩn hóa, có kiểm soát chất lượng chặt chẽ sẽ mở ra nhiều triển vọng trong tương lai cho loại dược liệu này.

Xem thêm: cây trồng sân thượng chịu nắng