Cây Đậu Rồng: Đặc Điểm, Công Dụng Và Cách Trồng Hiệu Quả

Mô tả sản phẩm

Cây đậu rồng là gì?

Cây đậu rồng (Psophocarpus tetragonolobus) là một loại cây họ Đậu có nguồn gốc từ vùng nhiệt đới. Đặc điểm nổi bật của cây đậu rồng là quả có 4 cánh nhọn như rồng, từ đó mà có tên gọi này. Theo nghiên cứu của Bộ Nông nghiệp Hoa Kỳ (USDA), đậu rồng chứa hàm lượng protein cao (khoảng 29-37%), cao hơn nhiều so với các loại đậu thông thường.

Đặc điểm sinh học của cây đậu rồng

Cây đậu rồng là loại cây thân leo, có thể phát triển đến 3-4 mét. Lá của cây đậu rồng thuộc dạng lá kép, mọc so le. Hoa có màu trắng hoặc xanh nhạt, thường nở vào buổi sáng. Quả đậu rồng dài 10-25cm, có 4 cạnh rõ rệt với các cánh nhọn. Một nghiên cứu tại Đại học Nông nghiệp Việt Nam cho thấy cây đậu rồng có khả năng cố định đạm từ khí quyển nhờ vi khuẩn Rhizobium trong nốt sần rễ.

Giá trị dinh dưỡng của đậu rồng

Đậu rồng được coi là "siêu thực phẩm" nhờ giá trị dinh dưỡng vượt trội. Theo phân tích của Viện Dinh dưỡng Quốc gia, 100g đậu rồng chứa 409mg canxi (gấp 4 lần đậu xanh), 4,1mg sắt và nhiều vitamin A, C. Đặc biệt, hạt đậu rồng chứa tới 37% protein, cao hơn cả đậu nành (34%). Nghiên cứu của Tổ chức Lương thực Thế giới (FAO) xếp đậu rồng vào nhóm cây lương thực tiềm năng cho tương lai.

Công dụng của cây đậu rồng

Cây đậu rồng có nhiều công dụng đa dạng trong đời sống. Về mặt ẩm thực, tất cả các bộ phận của cây đều có thể ăn được: lá non làm rau, quả xào hoặc luộc, hạt nấu chè hoặc làm bột. Trong y học cổ truyền, đậu rồng có tác dụng thanh nhiệt, giải độc. Một nghiên cứu tại Đại học Y Hà Nội phát hiện dịch chiết từ hạt đậu rồng có khả năng ức chế một số dòng tế bào ung thư trong ống nghiệm.

Cách trồng và chăm sóc cây đậu rồng

Trồng cây đậu rồng đúng kỹ thuật sẽ cho năng suất cao. Thời vụ thích hợp nhất là từ tháng 3 đến tháng 9 ở miền Bắc, có thể trồng quanh năm ở miền Nam. Cây đậu rồng ưa đất tơi xốp, giàu mùn với pH 5,5-6,5. Kinh nghiệm từ các hộ trồng tại Lâm Đồng cho thấy bón lót 15-20 tấn phân chuồng/ha kết hợp với phân NPK theo tỷ lệ 2:1:1 giúp cây phát triển tốt. Cần làm giàn chắc chắn khi cây cao 20-30cm để thân leo.

Phòng trừ sâu bệnh trên cây đậu rồng

Cây đậu rồng thường gặp một số sâu bệnh hại chính cần phòng trừ. Sâu đục quả (Maruca vitrata) là đối tượng gây hại nghiêm trọng nhất, có thể làm giảm năng suất đến 70%. Theo báo cáo của Chi cục Bảo vệ Thực vật Đồng Nai, phun thuốc trừ sâu sinh học như Bacillus thuringiensis vào giai đoạn ra hoa có hiệu quả phòng trừ tốt. Bệnh đốm lá do nấm Cercospora cũng thường xuất hiện khi độ ẩm cao, cần phun thuốc gốc đồng phòng ngừa.

Thu hoạch và bảo quản đậu rồng

Thu hoạch đậu rồng đúng thời điểm quyết định chất lượng sản phẩm. Quả non nên thu sau 10-15 ngày khi hoa nở, lúc này quả giòn và ít xơ. Theo khuyến cáo của Trung tâm Khuyến nông Quốc gia, nên thu hoạch vào sáng sớm để quả tươi lâu. Với hạt đậu rồng, cần để quả chín già trên cây 45-60 ngày. Thí nghiệm tại Viện Bảo quản Nông sản cho thấy bảo quản đậu rồng ở nhiệt độ 10-12°C, độ ẩm 90-95% giữ được chất lượng 10-14 ngày.

Thị trường và giá trị kinh tế của cây đậu rồng

Cây đậu rồng đang ngày càng được thị trường ưa chuộng nhờ giá trị dinh dưỡng cao. Tại các siêu thị lớn, giá đậu rồng dao động 40.000-60.000 đồng/kg, cao gấp 3-4 lần đậu đũa thông thường. Báo cáo của Hiệp hội Rau quả Việt Nam cho biết sản lượng đậu rồng xuất khẩu sang Nhật, Hàn đã tăng 25%/năm từ 2018-2022. Mô hình trồng đậu rồng xen canh với cà phê ở Đắk Lắk cho thu nhập 120-150 triệu đồng/ha/năm.

Kết luận

Cây đậu rồng thực sự là một loại cây trồng đa tác dụng với nhiều tiềm năng. Về mặt dinh dưỡng, đậu rồng vượt trội hơn hẳn các loại đậu khác nhờ hàm lượng protein và khoáng chất cao. Kinh tế từ cây đậu rồng đang ngày càng được khẳng định qua các mô hình thành công. Với kỹ thuật canh tác không quá phức tạp, cây đậu rồng xứng đáng được nhân rộng để góp phần đa dạng hóa cây trồng và nâng cao thu nhập cho nông dân.

Xem thêm: cây giáng hương công trình