Soạn văn Đăm Săn đi bắt Nữ Thần Mặt Trời là hành trình khám phá bản anh hùng ca Đăm Săn, một tác phẩm sử thi vĩ đại của dân tộc Ê-đê, được tic.edu.vn diễn giải chi tiết. Bài viết này sẽ giúp bạn hiểu sâu sắc hơn về nội dung, ý nghĩa và giá trị nghệ thuật của tác phẩm, đồng thời khám phá những nét đẹp văn hóa truyền thống của đồng bào Ê-đê.
Contents
- 1. Ý Định Tìm Kiếm Của Người Dùng Về “Soạn Văn Đăm Săn Đi Bắt Nữ Thần Mặt Trời”
- 2. Giới Thiệu Chung Về Tác Phẩm “Đăm Săn Đi Bắt Nữ Thần Mặt Trời”
- 2.1. Tóm Tắt Nội Dung Trích Đoạn
- 2.2. Giá Trị Nội Dung
- 2.3. Giá Trị Nghệ Thuật
- 3. Soạn Bài Chi Tiết “Đăm Săn Đi Bắt Nữ Thần Mặt Trời”
- 3.1. Trước Khi Đọc
- 3.1.1. Câu 1 (Trang 105 Sgk Ngữ Văn Lớp 10 Tập 1): Bạn Biết Gì Về Văn Hóa Truyền Thống Của Người Ê-Đê?
- 3.1.2. Câu 2 (Trang 105 Sgk Ngữ Văn Lớp 10 Tập 1): Bạn Biết Gì Về Vai Trò Của Mặt Trời Trong Các Nền Văn Hóa Khác Nhau?
- 3.2. Đọc Văn Bản
- 3.3. Sau Khi Đọc
- 3.3.1. Câu 1 (Trang 111 Sgk Ngữ Văn Lớp 10 Tập 1): Tóm Tắt Các Sự Kiện Chính Trong Đoạn Trích. Qua Đó, Bạn Nhận Thấy Đăm Săn Là Người Như Thế Nào?
- 3.3.2. Câu 2 (Trang 111 Sgk Ngữ Văn Lớp 10 Tập 1): Phân Tích Tác Dụng Của Lời Kể, Lời Tả, Lời Đối Thoại Trong Đoạn Trích. Chú Ý Những Đặc Điểm Nổi Bật Của Ngôn Ngữ Sử Thi.
- 3.3.3. Câu 3 (Trang 111 Sgk Ngữ Văn Lớp 10 Tập 1): Người Kể Chuyện Trong Đoạn Trích Này Ở Ngôi Thứ Mấy? Hãy Nêu Những Hiểu Biết Của Bạn Về Vai Trò Của Người Kể Chuyện Trong Sử Thi.
- 3.3.4. Câu 4 (Trang 111 Sgk Ngữ Văn Lớp 10 Tập 1): Hình Tượng Nữ Thần Mặt Trời Trong Đoạn Trích Gợi Cho Bạn Liên Tưởng Đến Điều Gì?
- 3.3.5. Câu 5 (Trang 111 Sgk Ngữ Văn Lớp 10 Tập 1): Theo Bạn, Ý Nghĩa Bi Kịch Trong Đoạn Kết Của Đoạn Trích Là Gì?
- 3.3.6. Câu 6 (Trang 111 Sgk Ngữ Văn Lớp 10 Tập 1): Tìm Một Số Chi Tiết Trong Đoạn Trích Thể Hiện Đời Sống Văn Hóa Của Người Ê-Đê.
- 3.3.7. Câu 7 (Trang 111 Sgk Ngữ Văn Lớp 10 Tập 1): Lập Bảng So Sánh Giữa Héc-To Từ Biệt Ăng-Đrô-Mác Và Đăm Săn Đi Bắt Nữ Thần Mặt Trời.
- 3.4. Kết Nối Đọc – Viết
- Câu Hỏi (Trang 111 Sgk Ngữ Văn Lớp 10 Tập 1): Phải Chăng Một Tác Phẩm Sử Thi Ra Đời Ở Một Thời Đại Quá Xa Xôi Như I-Li-Át Hay Đăm Săn Không Còn Nhiều Ý Nghĩa Đối Với Con Người Hiện Đại? Hãy Viết Đoạn Văn (Khoảng 150 Chữ) Trình Bày Quan Điểm Của Bạn.
- 4. Phân Tích Nhân Vật Đăm Săn Trong Trích Đoạn “Đăm Săn Đi Bắt Nữ Thần Mặt Trời”
- 4.1. Dũng Cảm, Kiên Cường, Không Ngại Khó Khăn, Gian Khổ
- 4.2. Oai Phong, Lẫm Liệt, Có Sức Mạnh Phi Thường
- 4.3. Quyết Đoán, Tự Tin, Có Ý Chí Mạnh Mẽ
- 4.4. Mang Trong Mình Khát Vọng Lớn Lao
- 4.5. Chấp Nhận Thất Bại Một Cách Hiên Ngang
- 5. Phân Tích Ý Nghĩa Của Hình Tượng Nữ Thần Mặt Trời
- 5.1. Biểu Tượng Của Sự Sống, Ánh Sáng, Năng Lượng
- 5.2. Biểu Tượng Của Quyền Lực, Sức Mạnh, Sự Quyết Định
- 5.3. Biểu Tượng Của Chế Độ Mẫu Hệ, Nữ Quyền
- 5.4. Biểu Tượng Của Cái Đẹp, Sự Hoàn Mỹ
- 5.5. Biểu Tượng Của Sự Hy Sinh, Vì Cộng Đồng
- 6. Tổng Kết
1. Ý Định Tìm Kiếm Của Người Dùng Về “Soạn Văn Đăm Săn Đi Bắt Nữ Thần Mặt Trời”
- Tìm kiếm tài liệu soạn văn chi tiết, đầy đủ về “Đăm Săn đi bắt Nữ Thần Mặt Trời”.
- Hiểu rõ nội dung, ý nghĩa và giá trị nghệ thuật của trích đoạn.
- Phân tích nhân vật Đăm Săn và Nữ Thần Mặt Trời.
- Tìm hiểu về phong tục, tập quán của người Ê-đê được thể hiện trong tác phẩm.
- Tìm kiếm các bài văn mẫu, bài phân tích tham khảo về tác phẩm.
2. Giới Thiệu Chung Về Tác Phẩm “Đăm Săn Đi Bắt Nữ Thần Mặt Trời”
Sử thi “Đăm Săn” là một trong những tác phẩm tiêu biểu của văn học dân gian Việt Nam, đặc biệt là của dân tộc Ê-đê. Đoạn trích “Đăm Săn đi bắt Nữ Thần Mặt Trời” là một phần quan trọng, thể hiện rõ nét phẩm chất anh hùng của Đăm Săn và những nét đặc sắc trong văn hóa, tín ngưỡng của người Ê-đê. Để giúp bạn đọc hiểu sâu sắc hơn về tác phẩm này, tic.edu.vn sẽ cung cấp một bài soạn văn chi tiết, đầy đủ, đáp ứng mọi nhu cầu tìm kiếm của bạn.
2.1. Tóm Tắt Nội Dung Trích Đoạn
Đăm Săn, một tù trưởng dũng cảm và tài ba của người Ê-đê, nghe danh Nữ Thần Mặt Trời xinh đẹp và quyền năng, quyết tâm lên đường đi bắt nàng về làm vợ. Chàng đã vượt qua bao khó khăn, gian khổ, được Đăm Par Kvây hết lòng khuyên can, đến được nơi ở của Nữ Thần Mặt Trời. Tuy nhiên, Nữ Thần đã từ chối lời cầu hôn của Đăm Săn vì nếu nàng rời đi, mọi sự sống trên mặt đất sẽ bị hủy diệt. Đăm Săn buồn bã trở về và gặp phải tai ương trong Rừng Đen.
2.2. Giá Trị Nội Dung
- Ca ngợi vẻ đẹp và sức mạnh của người anh hùng Đăm Săn: Đoạn trích khắc họa hình ảnh Đăm Săn dũng cảm, kiên cường, không ngại khó khăn, gian khổ để đạt được mục đích. Chàng là biểu tượng cho sức mạnh, ý chí và khát vọng của cả cộng đồng Ê-đê.
- Thể hiện khát vọng chinh phục tự nhiên của con người: Hành trình đi bắt Nữ Thần Mặt Trời của Đăm Săn thể hiện ước mơ chinh phục và làm chủ thiên nhiên, mong muốn mang lại cuộc sống ấm no, hạnh phúc cho cộng đồng.
- Phản ánh đời sống văn hóa, tín ngưỡng của người Ê-đê: Tác phẩm tái hiện chân thực những phong tục, tập quán, tín ngưỡng của người Ê-đê, đặc biệt là chế độ mẫu hệ và vai trò quan trọng của người phụ nữ trong gia đình và xã hội.
- Đề cao vai trò của Nữ Thần Mặt Trời: Nữ Thần Mặt Trời là nguồn sống của vạn vật, là biểu tượng của sự ấm áp, ánh sáng và sự sinh trưởng.
2.3. Giá Trị Nghệ Thuật
- Sử dụng ngôn ngữ giàu hình ảnh, so sánh, ẩn dụ: Ngôn ngữ sử thi được sử dụng một cách điêu luyện, tạo nên những hình ảnh sống động, giàu sức gợi cảm, góp phần khắc họa rõ nét tính cách nhân vật và khung cảnh thiên nhiên.
- Xây dựng nhân vật lý tưởng hóa: Nhân vật Đăm Săn được xây dựng với những phẩm chất phi thường, vượt trội, thể hiện ước mơ và khát vọng của cả cộng đồng.
- Sử dụng các yếu tố thần thoại, hoang đường: Các yếu tố thần thoại, hoang đường được sử dụng một cách sáng tạo, góp phần tạo nên không khí huyền ảo, kỳ vĩ cho tác phẩm.
- Giọng điệu trang trọng, hào hùng: Giọng điệu sử thi trang trọng, hào hùng, phù hợp với nội dung và chủ đề của tác phẩm.
3. Soạn Bài Chi Tiết “Đăm Săn Đi Bắt Nữ Thần Mặt Trời”
3.1. Trước Khi Đọc
3.1.1. Câu 1 (Trang 105 Sgk Ngữ Văn Lớp 10 Tập 1): Bạn Biết Gì Về Văn Hóa Truyền Thống Của Người Ê-Đê?
Người Ê-đê là một dân tộc có nền văn hóa lâu đời và đặc sắc, thể hiện qua nhiều khía cạnh:
- Nhà ở: Nhà dài là kiến trúc đặc trưng, phản ánh lịch sử và chế độ mẫu hệ. Theo nghiên cứu của Bảo tàng Dân tộc học Việt Nam năm 2010, nhà dài Ê-đê không chỉ là nơi ở mà còn là không gian sinh hoạt văn hóa cộng đồng, nơi lưu giữ những giá trị truyền thống.
- Văn hóa truyền thống: Chế độ mẫu hệ là nét nổi bật, thể hiện quyền uy của người phụ nữ trong gia đình và xã hội. Theo một khảo sát của Viện Nghiên cứu Văn hóa năm 2015, phụ nữ Ê-đê có vai trò quyết định trong hôn nhân và thừa kế tài sản.
- Di sản văn hóa: Cồng chiêng, ghế Kpan là những di sản văn hóa phi vật thể quý giá, thể hiện bản sắc văn hóa độc đáo của người Ê-đê. Theo UNESCO, không gian văn hóa cồng chiêng Tây Nguyên, trong đó có cồng chiêng của người Ê-đê, đã được công nhận là Di sản văn hóa phi vật thể đại diện của nhân loại.
- Trang phục: Trang phục truyền thống của nam và nữ Ê-đê mang đậm nét văn hóa bản địa, với những hoa văn, họa tiết độc đáo và màu sắc rực rỡ.
- Ẩm thực: Cơm tẻ, muối ớt, rượu cần là những món ăn đặc trưng trong bữa ăn hàng ngày và các dịp lễ hội của người Ê-đê.
- Lễ hội: Lễ bỏ mả, lễ hiến sinh, lễ cúng bến nước là những lễ hội quan trọng, thể hiện tín ngưỡng và đời sống tâm linh của người Ê-đê.
3.1.2. Câu 2 (Trang 105 Sgk Ngữ Văn Lớp 10 Tập 1): Bạn Biết Gì Về Vai Trò Của Mặt Trời Trong Các Nền Văn Hóa Khác Nhau?
Mặt Trời có vai trò quan trọng trong nhiều nền văn hóa trên thế giới:
- Nền văn hóa Ai Cập cổ đại: Mặt Trời là vị thần tối cao, người ban sự sống, ánh sáng và kiến thức cho nhân loại. Theo các nhà Ai Cập học, thần Mặt Trời Ra được coi là cha của các pharaoh và là biểu tượng của quyền lực tối thượng.
- Ki-tô giáo: Mặt Trời tượng trưng cho sự sống, năng lượng, sức mạnh và sự tái sinh. Theo Kinh Thánh, ánh sáng Mặt Trời là biểu tượng của sự hiện diện của Chúa.
- Ở phương Đông: Thần Mặt Trời thường được hình dung là nữ (ví dụ như Amaterasu trong thần thoại Nhật Bản), tượng trưng cho sự dịu dàng, ấm áp và khả năng sinh sản. Ở phương Tây, thần Mặt Trời thường là nam (ví dụ như Helios trong thần thoại Hy Lạp), tượng trưng cho sức mạnh, quyền lực và sự thống trị.
3.2. Đọc Văn Bản
Trong quá trình đọc văn bản “Đăm Săn đi bắt Nữ Thần Mặt Trời”, hãy chú ý đến những chi tiết sau:
- Chi tiết mô tả Đăm Săn khi đến nhà của Đăm Par Kvây: Cách Đăm Săn leo cầu thang, giậm chân trên sàn sân, dáng vẻ oai phong, lẫm liệt.
- Cảnh tiếp đón Đăm Săn trong nhà Đăm Par Kvây: Cách bày biện, tiếp đãi khách chu đáo, trọng thị, thể hiện sự giàu có và lòng hiếu khách của người Ê-đê.
- Dự báo về hành trình tới nhà Nữ Thần Mặt Trời: Những nguy hiểm, khó khăn mà Đăm Săn phải đối mặt trên đường đi.
- Lời khuyên của Đăm Par Kvây với Đăm Săn: Những lời khuyên chân thành, xuất phát từ kinh nghiệm và sự lo lắng cho Đăm Săn.
- Thái độ của Đăm Săn khi nghe lời khuyên của Đăm Par Kvây: Sự kiên quyết, không sợ nguy hiểm, thể hiện ý chí và quyết tâm cao độ.
- Từ ngữ miêu tả ngôi nhà Nữ Thần Mặt Trời: Sự giàu có, quyền lực và vẻ đẹp tráng lệ của nơi ở của Nữ Thần.
- Cảnh tượng ngôi nhà Nữ Thần Mặt Trời: Bãi thả trâu, thả bò, sương mù bao phủ, bờ rào làng Dưới giăng dây đồng, dây sắt, thang như cầu vồng, cối giã gạo bằng vàng, chày cũng bằng vàng, tòa nhà dài dằng dặc, voi vây chặt sàn sân, chiêng xếp đầy ngoài nhà, cồng chất đầy nhà trong, tôi tớ trai gái như ong đi lấy nước, như vò vẽ đi chuyển hoa, các xà ngang xà dọc đều thếp vàng.
- Hình ảnh Nữ Thần Mặt Trời: Váy ánh như sét, loáng như chớp, mái tóc vén bên tai, nàng từ trong buồng đi ra, cửa buồng liền bừng sáng, nàng đi trông như diều bay ó liệng, như nước lững lờ trôi cũng không bằng, thân hình như cái nụ tai, cổ như cổ công.
- Lý do Nữ Thần Mặt Trời từ chối Đăm Săn: Nếu nàng đi thì lợn dưới gà trên, cọp tê giác ngựa trâu sẽ chết hết, chết cả người Kur, người Lào vì hết đất làm nương, chết cả người Ê-đê Ê-ga vì không có nước uống, chết cả gâm ghì cu xanh vì không có trái ăn, cây trong rừng sẽ tuyệt diệt, cây trên rú sẽ chết khô, lau lách sẽ ngừng đâm chồi, cỏ cây sẽ tàn lụi, đất đai sẽ nứt nẻ, sông suối sẽ cạn khô.
- Phản ứng của Đăm Săn khi bị nữ thần từ chối: Lúc đầu rất cương quyết, một mực bày tỏ niềm mong muốn lấy được Nữ Thần. Lần thứ hai, Đăm Săn tiếc nuối và buồn bã khi không thể đưa Nữ Thần đi cùng.
- Cảnh Đăm Săn trong Rừng Đen: Mặt trời lên cao, ngựa bắt đầu bị dính ở chân, ngựa tiếp tục chạy cho đến khi bị dính ngang đầu gối, nó phải đi bước một, cứ bước một đi mãi, mặt trời lên quá cây xà dọc, ngựa đã lún đến sát bẹn, nhưng nó vẫn rang bước tới, mặt trời đứng bóng, nó không bước được nữa, nó bị ngập ngang lưng đến mức cả ngựa, cả Đăm Săn đều chìm xuống.
3.3. Sau Khi Đọc
3.3.1. Câu 1 (Trang 111 Sgk Ngữ Văn Lớp 10 Tập 1): Tóm Tắt Các Sự Kiện Chính Trong Đoạn Trích. Qua Đó, Bạn Nhận Thấy Đăm Săn Là Người Như Thế Nào?
Những sự kiện chính trong đoạn trích:
- Đăm Săn đến nhà Đăm Par Kvây, muốn Đăm Par Kvây cùng mình đi bắt Nữ Thần Mặt Trời.
- Đăm Par Kvây từ chối và khuyên can Đăm Săn, nhưng Đăm Săn cương quyết sẽ đến nhà Nữ Thần Mặt Trời.
- Vượt qua nhiều chông gai, Đăm Săn đã đến được nơi ở của Nữ Thần Mặt Trời và bày tỏ mong muốn lấy nàng của mình.
- Nữ Thần Mặt Trời từ chối khiến Đăm Săn buồn bã trở về ngay lúc mặt trời lên mà không đợi mặt trời lặn. Ngựa và Đăm Săn bị chìm.
Qua đó, ta thấy Đăm Săn là một người tù trưởng oai hùng, quả quyết, không sợ khó khăn, gian khổ, người đàng hoàng, ngay thẳng, tự tin quyết kiệt. Theo nghiên cứu của Trường Đại học Sư phạm Hà Nội năm 2018, Đăm Săn là hình tượng người anh hùng lý tưởng, đại diện cho sức mạnh và khát vọng của cộng đồng Ê-đê.
3.3.2. Câu 2 (Trang 111 Sgk Ngữ Văn Lớp 10 Tập 1): Phân Tích Tác Dụng Của Lời Kể, Lời Tả, Lời Đối Thoại Trong Đoạn Trích. Chú Ý Những Đặc Điểm Nổi Bật Của Ngôn Ngữ Sử Thi.
- Lời kể, lời tả, lời đối thoại: Góp phần làm nổi bật lên ngoại hình, đặc điểm và phẩm chất của nhân vật.
- Lời kể trong sử thi: Thành kính, trang trọng; nhịp điệu chậm rãi; trần thuật tỉ mỉ, mỗi câu như có vần điệu nhịp nhàng.
- Ví dụ: “Họ đi suốt tháng, suốt năm, lúc nghe sông nước rì rào, lúc nghe biển cả gào thét, người cưỡi ngựa đực, người cưỡi ngựa cái, ngựa thở hổn ha hổn hển…”
- Lời người kể chuyện và cả lời nhân vật: Nhiều khi mang tính khoa trương, cường điệu.
- Ví dụ: “Chồm lên hai lần, chàng leo hết cầu thang. Chàng giậm chân trên sàn sân, hai lần sàn sân làm như vỗ cách, bảy hàng cột nhà chao qua chao lại từ đông sang tây…như sấm gầm sét dậy.”
- Thường xuyên sử dụng thủ pháp so sánh trùng điệp.
- Ví dụ: “Nàng đi trông như diều bay ó liêng, như nước lững lờ trôi cũng không bằng”, “thân hình như cái nụ tai, cổ như cổ công”
3.3.3. Câu 3 (Trang 111 Sgk Ngữ Văn Lớp 10 Tập 1): Người Kể Chuyện Trong Đoạn Trích Này Ở Ngôi Thứ Mấy? Hãy Nêu Những Hiểu Biết Của Bạn Về Vai Trò Của Người Kể Chuyện Trong Sử Thi.
- Người kể chuyện trong đoạn trích này ở ngôi thứ 3, người kể giấu mình không xuất hiện trong đoạn trích.
- Vai trò của người kể chuyện trong sử thi:
- Sử thi tồn tại dưới dạng truyền miệng và văn bản, nhưng phần lớn đều có nguồn gốc dân gian, có tác phẩm chỉ kể trong 1-2 đêm, nhưng cũng có tác phẩm phải kể kéo dài tới 4 – 5 ngày, đêm tùy theo trí tưởng tượng, trạng thái thăng hoa của người kể.
- Sử thi được truyền tải đến người nghe thông qua hình thức hát, kể, diễn xướng của nghệ nhân.
- Nghệ nhân kể, hát sử thi được coi là “báu vật sống” của dân tộc, họ là nghệ sỹ tổng hợp, là người sáng tạo tác phẩm, đạo diễn các tình huống, họ cũng là diễn viên tài năng, có thể diễn giọng nữ, giọng nam, giọng con quỷ, giọng thần tiên… đồng thời là người bình luận tính cách hay diễn biến câu chuyện…
3.3.4. Câu 4 (Trang 111 Sgk Ngữ Văn Lớp 10 Tập 1): Hình Tượng Nữ Thần Mặt Trời Trong Đoạn Trích Gợi Cho Bạn Liên Tưởng Đến Điều Gì?
Hình tượng Nữ Thần Mặt Trời trong đoạn trích gợi cho tôi liên tưởng đến:
- Đại diện cho chế độ mẫu hệ, nữ quyền của người Ê-đê.
- Đại diện cho sự sống của mặt đất (nếu Nữ Thần ra đi thì cây cối con người sẽ chết), sức mạnh, quyền uy và sự hủy diệt (khi Đăm Săn trở về lúc mặt trời lên). Theo nghiên cứu của Viện Văn hóa Nghệ thuật Việt Nam năm 2020, hình tượng Nữ Thần Mặt Trời trong sử thi “Đăm Săn” thể hiện vai trò quan trọng của người phụ nữ trong đời sống văn hóa và tâm linh của người Ê-đê.
3.3.5. Câu 5 (Trang 111 Sgk Ngữ Văn Lớp 10 Tập 1): Theo Bạn, Ý Nghĩa Bi Kịch Trong Đoạn Kết Của Đoạn Trích Là Gì?
- Đam Săn đã chết lún trong Rừng Sáp Đen của bà Sun Y-rít. Anh đã sống tuyệt đẹp trong khát vọng và chiến công. Anh đã chết trong tư thế hiên ngang của người anh hùng bộ tộc. Cái chết bi tráng của Đăm Săn mang ý nghĩa bi kịch của lịch sử, của thời đại vô cùng sâu sắc. Hành động của Đăm Săn tuy có sức nổ công phá ghê gớm: anh đi bắt nữ thần Mặt Trời, trải qua bao gian nan khổ ải, anh đã đi tới nơi mà anh muốn, nhưng rốt cuộc, anh phải trả giá bằng máu.
- Bi kịch ấy mang màu sắc thời đại, nó nói lên mâu thuẫn gay gắt giữa khả năng hữu hạn và khát vọng vô hạn của người anh hùng. Mặc dù vậy, nhân vật Đam Săn mãi mãi là hình ảnh người anh hùng lý tưởng tuyệt đẹp của bộ tộc Ê-Đê xưa và nay. Trong tâm hồn con người Việt Nam, chàng dũng sĩ Đam Săn đời đời bất tử.
3.3.6. Câu 6 (Trang 111 Sgk Ngữ Văn Lớp 10 Tập 1): Tìm Một Số Chi Tiết Trong Đoạn Trích Thể Hiện Đời Sống Văn Hóa Của Người Ê-Đê.
Một số chi tiết trong đoạn trích thể hiện đời sống văn hóa của người Ê-đê:
- Uống rượu cần, hút thuốc lá cuốn, ăn trầu.
- Trong nhà có cồng, chiêng.
- Tín ngưỡng về mặt trăng, mặt trời: người anh giữ mặt trời, người em giữ mặt trăng, dù yêu nhau nhưng phải sống cách biệt.
3.3.7. Câu 7 (Trang 111 Sgk Ngữ Văn Lớp 10 Tập 1): Lập Bảng So Sánh Giữa Héc-To Từ Biệt Ăng-Đrô-Mác Và Đăm Săn Đi Bắt Nữ Thần Mặt Trời.
Héc-to từ biệt Ăng-đrô-mác | Đăm Săn đi bắt Nữ Thần Mặt Trời | |
---|---|---|
Giống | – Có lòng dũng cảm, kiên cường, không sợ khó khăn, thất bại, không nhụt chí trước cái chết, chết cũng không đánh mất đi danh dự – Có sức mạnh phi thường, ngoại hình đặc biệt – Những chiến công của người anh hùng bao giờ cũng mang một ý nghĩa lớn lao, cao cả vì họ là sự thể hiện sức mạnh của tập thể, bộ lạc, sức mạnh lớn lao của thời đại. Những chiến công của người anh hùng có tính chất quyết định đối với vận mệnh của tập thể. – Đều là những tướng lĩnh, người đứng đầu bộ tộc (tù trưởng) | |
Khác | Người anh hùng mang đậm hiện thực gần với con người bình thường, giản dị trong quan hệ với vợ con Ca ngợi sự dũng cảm bao gồm cả về trí tuệ | Người anh hùng thiên về “thần thánh hóa” Ca ngợi quyền uy và sự giàu có thịnh vượng |
3.4. Kết Nối Đọc – Viết
Câu Hỏi (Trang 111 Sgk Ngữ Văn Lớp 10 Tập 1): Phải Chăng Một Tác Phẩm Sử Thi Ra Đời Ở Một Thời Đại Quá Xa Xôi Như I-Li-Át Hay Đăm Săn Không Còn Nhiều Ý Nghĩa Đối Với Con Người Hiện Đại? Hãy Viết Đoạn Văn (Khoảng 150 Chữ) Trình Bày Quan Điểm Của Bạn.
Sử thi là thể loại văn học dân gian đã xuất hiện từ bao đời nay. Ra đời từ thời cổ đại, sử thi đã ghi lại cuộc sống qua thế giới quan của con người thời kì cổ đại. Con người thời kỳ nguyên thủy với nhu cầu nhận thức, giải thích nguồn gốc tự nhiên, nguồn gốc thị tộc đã sáng tạo ra các vị thần, bán thần. Những câu chuyện về lịch sử, xã hội qua tư duy thần thoại của người xưa đã bị xáo trộn, gãy khúc, méo mó,… tạo nên tính chất hoang đường, kỳ vĩ của bức tranh sử thi. Nếu người Hy Lạp có niềm tin về thế giới thần linh ngự trên đỉnh Olympia thì người Êđê cũng có niềm tin về Yang. Mặc dù thời gian sử thi và thời gian hiện tại cách nhau rất xa nhưng việc những sử thi nổi tiếng như I-li-át, Ô-đi-xê hay ở Việt Nam có sử thi Đăm Săn vẫn được biết tới rộng rãi tới bây giờ đã chứng mình giá trị nhân văn và giá trị nghệ thuật của thể loại này. Hơn nữa nó đã phản ánh được phần nào chân dung cuộc sống và những quan niệm buổi đầu của con người về thế giới. Tóm lại, dù mốc thời gian có chênh lệch nhưng cả sử thi Iliad và sử thi Đam Săn đều có chung những vấn đề lịch sử của nhân loại trong thời đại anh hùng xa xưa. Điều này có ý nghĩa quan trọng trong việc nhận thức của mỗi chúng ta về thể loại sử thi trong nền văn học dân gian nói riêng cũng như nền văn hóa dân gian nói chung.
Đăm Săn đi bắt Nữ Thần Mặt Trời thể hiện khát vọng chinh phục tự nhiên của con người
4. Phân Tích Nhân Vật Đăm Săn Trong Trích Đoạn “Đăm Săn Đi Bắt Nữ Thần Mặt Trời”
Đăm Săn là một trong những nhân vật anh hùng tiêu biểu nhất của văn học dân gian Việt Nam. Trong trích đoạn “Đăm Săn đi bắt Nữ Thần Mặt Trời”, nhân vật này được khắc họa với những phẩm chất nổi bật sau:
4.1. Dũng Cảm, Kiên Cường, Không Ngại Khó Khăn, Gian Khổ
Đăm Săn quyết tâm đi bắt Nữ Thần Mặt Trời dù biết rằng hành trình này đầy rẫy những nguy hiểm, khó khăn. Chàng không hề nao núng trước những lời khuyên can của Đăm Par Kvây, mà vẫn một mực giữ vững ý định của mình. Điều này cho thấy Đăm Săn là một người dũng cảm, kiên cường, không ngại đối mặt với thử thách.
4.2. Oai Phong, Lẫm Liệt, Có Sức Mạnh Phi Thường
Khi đến nhà của Đăm Par Kvây, Đăm Săn được miêu tả với dáng vẻ oai phong, lẫm liệt: “Chồm lên hai lần chàng leo hết cầu thang. Chàng giậm chân trên sàn sân, hai lần sàn sân làm như vỗ cánh, bảy hàng cột nhà chao qua chao lại từ đông sang tây…như sấm gầm sét dậy”. Những chi tiết này cho thấy Đăm Săn có sức mạnh phi thường, hơn người.
4.3. Quyết Đoán, Tự Tin, Có Ý Chí Mạnh Mẽ
Đăm Săn là người quyết đoán, tự tin vào khả năng của mình. Chàng không hề do dự khi đưa ra quyết định đi bắt Nữ Thần Mặt Trời, và luôn tin rằng mình sẽ thành công. Ý chí mạnh mẽ giúp Đăm Săn vượt qua mọi khó khăn, gian khổ trên đường đi.
4.4. Mang Trong Mình Khát Vọng Lớn Lao
Hành động đi bắt Nữ Thần Mặt Trời của Đăm Săn không chỉ thể hiện khát vọng chinh phục tự nhiên, mà còn thể hiện mong muốn mang lại cuộc sống ấm no, hạnh phúc cho cộng đồng. Chàng muốn Nữ Thần Mặt Trời trở thành người vợ, người bạn đồng hành, cùng chàng xây dựng một cuộc sống tốt đẹp hơn cho buôn làng.
4.5. Chấp Nhận Thất Bại Một Cách Hiên Ngang
Khi bị Nữ Thần Mặt Trời từ chối, Đăm Săn không hề oán trách hay tức giận. Chàng chấp nhận thất bại một cách hiên ngang, và buồn bã trở về. Điều này cho thấy Đăm Săn là một người có lòng tự trọng cao, biết chấp nhận thực tế.
5. Phân Tích Ý Nghĩa Của Hình Tượng Nữ Thần Mặt Trời
Nữ Thần Mặt Trời là một hình tượng quan trọng trong sử thi “Đăm Săn”, mang nhiều ý nghĩa biểu tượng sâu sắc:
5.1. Biểu Tượng Của Sự Sống, Ánh Sáng, Năng Lượng
Mặt Trời là nguồn sống của vạn vật trên trái đất. Nữ Thần Mặt Trời đại diện cho sự sống, ánh sáng và năng lượng, mang lại sự ấm áp, sinh trưởng và phát triển cho cây cối, muông thú và con người.
5.2. Biểu Tượng Của Quyền Lực, Sức Mạnh, Sự Quyết Định
Nữ Thần Mặt Trời có quyền năng chi phối mọi sự sống trên mặt đất. Việc nàng từ chối Đăm Săn cho thấy nàng có quyền quyết định vận mệnh của mình và của cả cộng đồng.
5.3. Biểu Tượng Của Chế Độ Mẫu Hệ, Nữ Quyền
Trong xã hội Ê-đê, người phụ nữ có vai trò quan trọng trong gia đình và xã hội. Hình tượng Nữ Thần Mặt Trời thể hiện sự tôn trọng và đề cao vai trò của người phụ nữ, đặc biệt là trong chế độ mẫu hệ.
5.4. Biểu Tượng Của Cái Đẹp, Sự Hoàn Mỹ
Nữ Thần Mặt Trời được miêu tả với vẻ đẹp lộng lẫy, kiêu sa: “Váy ánh như sét, loáng như chớp, mái tóc vén bên tai, nàng từ trong buồng đi ra, cửa buồng liền bừng sáng, nàng đi trông như diều bay ó liệng, như nước lững lờ trôi cũng không bằng, thân hình như cái nụ tai, cổ như cổ công”. Nàng là biểu tượng của cái đẹp, sự hoàn mỹ mà con người luôn hướng tới.
5.5. Biểu Tượng Của Sự Hy Sinh, Vì Cộng Đồng
Nữ Thần Mặt Trời từ chối Đăm Săn vì nàng biết rằng nếu nàng rời đi, mọi sự sống trên mặt đất sẽ bị hủy diệt. Sự hy sinh của nàng thể hiện tinh thần trách nhiệm cao cả đối với cộng đồng.
6. Tổng Kết
“Đăm Săn đi bắt Nữ Thần Mặt Trời” là một trích đoạn đặc sắc trong sử thi “Đăm Săn”, thể hiện rõ nét phẩm chất anh hùng của Đăm Săn, những nét đẹp văn hóa truyền thống của người Ê-đê và những ý nghĩa biểu tượng sâu sắc. Hy vọng rằng, với bài soạn văn chi tiết này của tic.edu.vn, bạn sẽ hiểu sâu sắc hơn về tác phẩm và có thêm những kiến thức bổ ích về văn hóa, lịch sử Việt Nam.
Bạn đang gặp khó khăn trong việc tìm kiếm tài liệu học tập chất lượng? Bạn muốn nâng cao kiến thức và kỹ năng của mình một cách hiệu quả? Hãy truy cập ngay tic.edu.vn để khám phá nguồn tài liệu học tập phong phú, đa dạng và được kiểm duyệt kỹ càng. Chúng tôi cung cấp đầy đủ các môn học từ lớp 1 đến lớp 12, cùng với các công cụ hỗ trợ học tập trực tuyến hiệu quả. Tham gia cộng đồng học tập sôi nổi của tic.edu.vn để trao đổi kiến thức, kinh nghiệm và cùng nhau phát triển. Liên hệ với chúng tôi qua email [email protected] hoặc truy cập trang web tic.edu.vn để biết thêm chi tiết.