Hoạt Động Nuôi Trồng Thủy Sản Của Nước Ta Hiện Nay: Toàn Cảnh và Triển Vọng

Hoạt động Nuôi Trồng Thủy Sản Của Nước Ta Hiện Nay đang trên đà phát triển mạnh mẽ, đóng góp quan trọng vào nền kinh tế và an ninh lương thực quốc gia, mở ra nhiều cơ hội việc làm và nâng cao thu nhập cho người dân. Bài viết này của tic.edu.vn sẽ cung cấp một cái nhìn toàn diện về thực trạng, tiềm năng và thách thức của ngành, đồng thời đề xuất các giải pháp để phát triển nuôi trồng thủy sản bền vững. Khám phá ngay các kiến thức về nuôi trồng thủy sản hiệu quả, kỹ thuật tiên tiến và cơ hội phát triển sự nghiệp trong lĩnh vực đầy tiềm năng này.

1. Tổng Quan Về Ngành Nuôi Trồng Thủy Sản Việt Nam

1.1. Nuôi trồng thủy sản là gì?

Nuôi trồng thủy sản là hoạt động sản xuất, tạo ra các sản phẩm từ môi trường nước ngọt, nước lợ và nước mặn thông qua việc nuôi và chăm sóc các loài động thực vật thủy sinh. Theo báo cáo của Tổng cục Thống kê năm 2023, ngành nuôi trồng thủy sản đóng góp khoảng 25% vào tổng sản lượng thủy sản của Việt Nam.

1.2. Vai trò của nuôi trồng thủy sản đối với nền kinh tế Việt Nam

Ngành nuôi trồng thủy sản đóng vai trò then chốt trong nền kinh tế Việt Nam, thể hiện qua những đóng góp sau:

• Tăng trưởng kinh tế: Theo Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, năm 2023, xuất khẩu thủy sản đạt 11 tỷ USD, đóng góp đáng kể vào GDP quốc gia.
• An ninh lương thực: Cung cấp nguồn thực phẩm giàu dinh dưỡng, đáp ứng nhu cầu tiêu dùng trong nước và xuất khẩu.
• Tạo việc làm: Tạo hàng triệu việc làm cho người dân, đặc biệt ở vùng nông thôn và ven biển.
• Phát triển nông thôn: Góp phần cải thiện đời sống, giảm nghèo và thúc đẩy phát triển kinh tế – xã hội ở các vùng nông thôn.
• Cân bằng sinh thái: Nuôi trồng thủy sản hợp lý góp phần bảo vệ môi trường và đa dạng sinh học.

1.3. Lịch sử phát triển của ngành nuôi trồng thủy sản ở Việt Nam

Ngành nuôi trồng thủy sản ở Việt Nam có lịch sử lâu đời, bắt nguồn từ các hình thức nuôi cá truyền thống trong ao, hồ của người dân. Qua các giai đoạn phát triển, ngành đã có những bước tiến vượt bậc:

• Trước năm 1986: Phát triển chậm, chủ yếu là nuôi quảng canh và bán thâm canh.
• Từ năm 1986 đến nay: Phát triển mạnh mẽ nhờ đổi mới cơ chế chính sách, áp dụng khoa học kỹ thuật và mở rộng thị trường.
• Hiện nay: Đã hình thành các vùng nuôi trồng tập trung, ứng dụng công nghệ cao và đạt năng suất, chất lượng cao.

2. Thực Trạng Hoạt Động Nuôi Trồng Thủy Sản Của Nước Ta Hiện Nay

2.1. Các vùng nuôi trồng thủy sản trọng điểm

Việt Nam có nhiều vùng nuôi trồng thủy sản trọng điểm, mỗi vùng có những đặc điểm và thế mạnh riêng:

• Đồng bằng sông Cửu Long: Vùng nuôi tôm và cá tra lớn nhất cả nước, chiếm khoảng 70% sản lượng tôm và 90% sản lượng cá tra xuất khẩu.
• Đồng bằng sông Hồng: Vùng nuôi cá nước ngọt, tôm càng xanh và các loài thủy sản đặc sản.
• Duyên hải miền Trung: Vùng nuôi tôm sú, tôm thẻ chân trắng, cá biển và các loài nhuyễn thể.
• Các tỉnh miền núi phía Bắc: Vùng nuôi cá hồi, cá tầm và các loài cá nước lạnh.

2.2. Các đối tượng nuôi trồng thủy sản chủ lực

Việt Nam nuôi trồng đa dạng các loài thủy sản, trong đó có một số đối tượng chủ lực:

• Tôm: Tôm sú và tôm thẻ chân trắng là hai đối tượng nuôi quan trọng nhất, chiếm tỷ trọng lớn trong kim ngạch xuất khẩu thủy sản.
• Cá tra: Cá tra là đối tượng nuôi truyền thống và có giá trị kinh tế cao, được nuôi chủ yếu ở Đồng bằng sông Cửu Long.
• Cá rô phi: Cá rô phi là đối tượng nuôi phổ biến, có khả năng thích nghi cao và thị trường tiêu thụ rộng lớn.
• Các loài thủy sản khác: Hàu, ngao, sò huyết, cá diêu hồng, ếch, lươn…

Nuôi tôm thẻ chân trắng công nghệ cao

alt: Mô hình nuôi tôm thẻ chân trắng công nghệ cao trong nhà kính, sử dụng hệ thống quạt nước và kiểm soát nhiệt độ, độ mặn.

2.3. Phương thức nuôi trồng thủy sản phổ biến

Hiện nay, có nhiều phương thức nuôi trồng thủy sản được áp dụng, tùy thuộc vào đối tượng nuôi, điều kiện tự nhiên và trình độ kỹ thuật:

• Nuôi quảng canh: Hình thức nuôi truyền thống, dựa vào nguồn thức ăn tự nhiên, năng suất thấp.
• Nuôi bán thâm canh: Kết hợp sử dụng thức ăn tự nhiên và thức ăn công nghiệp, năng suất cao hơn nuôi quảng canh.
• Nuôi thâm canh: Sử dụng hoàn toàn thức ăn công nghiệp, kiểm soát chặt chẽ các yếu tố môi trường, năng suất cao nhất.
• Nuôi công nghệ cao: Ứng dụng các công nghệ tiên tiến như nuôi trong nhà kính, nuôi tuần hoàn, nuôi biofloc, giúp tăng năng suất, giảm rủi ro và bảo vệ môi trường.

2.4. Tình hình sản xuất và tiêu thụ thủy sản

Theo số liệu của Tổng cục Thống kê, sản lượng thủy sản nuôi trồng năm 2023 đạt trên 5 triệu tấn, tăng 5% so với năm 2022. Thị trường tiêu thụ thủy sản ngày càng mở rộng, bao gồm cả thị trường trong nước và xuất khẩu. Các thị trường xuất khẩu chính của Việt Nam là Hoa Kỳ, Nhật Bản, EU, Trung Quốc và Hàn Quốc.

3. Tiềm Năng Phát Triển Của Ngành Nuôi Trồng Thủy Sản Việt Nam

3.1. Điều kiện tự nhiên thuận lợi

Việt Nam có nhiều điều kiện tự nhiên thuận lợi cho phát triển nuôi trồng thủy sản:

• Bờ biển dài: Hơn 3.260 km bờ biển, tạo điều kiện phát triển nuôi trồng thủy sản nước mặn và nước lợ.
• Mạng lưới sông ngòi, kênh rạch dày đặc: Thuận lợi cho nuôi trồng thủy sản nước ngọt.
• Khí hậu nhiệt đới ẩm gió mùa: Nhiệt độ và độ ẩm thích hợp cho nhiều loài thủy sản sinh trưởng và phát triển.
• Nguồn lợi thủy sản phong phú: Có nhiều loài thủy sản có giá trị kinh tế cao, có thể nuôi trồng và phát triển.

3.2. Nguồn lao động dồi dào

Việt Nam có nguồn lao động dồi dào, cần cù, chịu khó và có kinh nghiệm trong nuôi trồng thủy sản. Đây là một lợi thế lớn để phát triển ngành nuôi trồng thủy sản theo hướng thâm canh và công nghệ cao.

3.3. Thị trường tiêu thụ rộng lớn

Thị trường tiêu thụ thủy sản ngày càng mở rộng, cả trong nước và quốc tế. Nhu cầu tiêu dùng thủy sản của người dân ngày càng tăng do nhận thức về giá trị dinh dưỡng và sức khỏe. Việt Nam có nhiều cơ hội để xuất khẩu thủy sản sang các thị trường lớn như Hoa Kỳ, Nhật Bản, EU, Trung Quốc và Hàn Quốc.

3.4. Chính sách hỗ trợ của nhà nước

Nhà nước có nhiều chính sách hỗ trợ phát triển nuôi trồng thủy sản, như:

• Quy hoạch: Xây dựng quy hoạch phát triển nuôi trồng thủy sản bền vững, phù hợp với điều kiện tự nhiên và kinh tế – xã hội của từng vùng.
• Đầu tư: Ưu tiên đầu tư cho nghiên cứu khoa học, chuyển giao công nghệ, xây dựng cơ sở hạ tầng và phát triển nguồn nhân lực.
• Tín dụng: Tạo điều kiện cho người dân và doanh nghiệp tiếp cận nguồn vốn vay ưu đãi để phát triển sản xuất.
• Thương mại: Xúc tiến thương mại, mở rộng thị trường xuất khẩu và bảo vệ quyền lợi của người sản xuất.

3.5. Ứng dụng khoa học công nghệ

Việc ứng dụng khoa học công nghệ vào nuôi trồng thủy sản giúp nâng cao năng suất, chất lượng và hiệu quả sản xuất. Các công nghệ tiên tiến như nuôi trong nhà kính, nuôi tuần hoàn, nuôi biofloc, hệ thống quản lý thông minh đang được áp dụng rộng rãi và mang lại nhiều kết quả tích cực.

4. Thách Thức Đối Với Ngành Nuôi Trồng Thủy Sản Việt Nam

4.1. Biến đổi khí hậu và thiên tai

Biến đổi khí hậu và thiên tai như bão, lũ lụt, hạn hán, xâm nhập mặn gây ra nhiều thiệt hại cho ngành nuôi trồng thủy sản. Các hiện tượng thời tiết cực đoan làm ảnh hưởng đến môi trường sống của thủy sản, gây dịch bệnh và làm giảm năng suất.

4.2. Dịch bệnh

Dịch bệnh là một trong những thách thức lớn nhất đối với ngành nuôi trồng thủy sản. Các bệnh thường gặp như bệnh đốm trắng, bệnh đầu vàng ở tôm, bệnh xuất huyết ở cá tra gây thiệt hại lớn về kinh tế và ảnh hưởng đến sinh kế của người dân.

4.3. Ô nhiễm môi trường

Ô nhiễm môi trường do chất thải công nghiệp, nông nghiệp và sinh hoạt gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến chất lượng nước và sức khỏe của thủy sản. Việc sử dụng quá nhiều hóa chất, kháng sinh trong nuôi trồng thủy sản cũng gây ô nhiễm môi trường và ảnh hưởng đến an toàn thực phẩm.

4.4. Chất lượng giống

Chất lượng giống là yếu tố quan trọng quyết định năng suất và chất lượng sản phẩm. Tuy nhiên, hiện nay, nguồn cung cấp giống chất lượng cao còn hạn chế, nhiều cơ sở sản xuất giống chưa đảm bảo tiêu chuẩn, gây ảnh hưởng đến hiệu quả nuôi trồng.

4.5. Vấn đề thị trường

Thị trường tiêu thụ thủy sản còn nhiều biến động, giá cả không ổn định, cạnh tranh gay gắt. Việt Nam còn phụ thuộc nhiều vào thị trường xuất khẩu, dễ bị ảnh hưởng bởi các rào cản thương mại và biến động chính trị trên thế giới.

alt: Hình ảnh người nông dân thu hoạch cá tra tại một ao nuôi lớn ở Đồng bằng sông Cửu Long, thể hiện quy mô sản xuất lớn.

5. Giải Pháp Phát Triển Nuôi Trồng Thủy Sản Bền Vững

5.1. Quy hoạch và quản lý chặt chẽ

Cần có quy hoạch phát triển nuôi trồng thủy sản chi tiết, cụ thể, phù hợp với điều kiện tự nhiên và kinh tế – xã hội của từng vùng. Đồng thời, tăng cường công tác quản lý, kiểm tra, giám sát các hoạt động nuôi trồng thủy sản để đảm bảo tuân thủ quy định pháp luật và bảo vệ môi trường.

5.2. Ứng dụng khoa học công nghệ

Đẩy mạnh ứng dụng khoa học công nghệ vào nuôi trồng thủy sản, đặc biệt là công nghệ cao, công nghệ sinh học, công nghệ thông tin. Nghiên cứu, chọn tạo và sản xuất giống chất lượng cao, kháng bệnh. Xây dựng các mô hình nuôi trồng tiên tiến, hiệu quả và bền vững.

5.3. Phòng chống dịch bệnh

Tăng cường công tác phòng chống dịch bệnh cho thủy sản, kiểm soát chặt chẽ chất lượng giống và thức ăn. Xây dựng hệ thống cảnh báo sớm dịch bệnh và có biện pháp xử lý kịp thời, hiệu quả. Hạn chế sử dụng hóa chất, kháng sinh trong nuôi trồng thủy sản.

5.4. Bảo vệ môi trường

Tăng cường công tác bảo vệ môi trường trong nuôi trồng thủy sản, xử lý chất thải đúng quy định. Khuyến khích sử dụng các phương pháp nuôi thân thiện với môi trường, như nuôi hữu cơ, nuôi sinh thái. Phát triển các mô hình nuôi kết hợp với trồng trọt và chăn nuôi để tạo ra hệ sinh thái cân bằng.

5.5. Phát triển thị trường

Mở rộng thị trường tiêu thụ thủy sản, cả trong nước và quốc tế. Xây dựng thương hiệu và nâng cao chất lượng sản phẩm để đáp ứng yêu cầu của thị trường. Tăng cường xúc tiến thương mại, tìm kiếm đối tác và ký kết các hiệp định thương mại để mở rộng thị trường xuất khẩu.

5.6. Nâng cao năng lực cạnh tranh

Nâng cao năng lực cạnh tranh của ngành nuôi trồng thủy sản bằng cách giảm chi phí sản xuất, nâng cao chất lượng sản phẩm và tăng cường liên kết giữa các khâu trong chuỗi giá trị. Hỗ trợ người dân và doanh nghiệp tiếp cận nguồn vốn, công nghệ và thông tin thị trường.

6. Cơ Hội Nghề Nghiệp Trong Ngành Nuôi Trồng Thủy Sản

6.1. Các vị trí việc làm phổ biến

Ngành nuôi trồng thủy sản tạo ra nhiều cơ hội việc làm đa dạng, từ lao động trực tiếp đến các vị trí quản lý, kỹ thuật:

• Kỹ sư nuôi trồng thủy sản: Chịu trách nhiệm về kỹ thuật nuôi trồng, quản lý chất lượng nước, phòng chống dịch bệnh và tư vấn cho người nuôi.
• Nhân viên kỹ thuật: Thực hiện các công việc kỹ thuật như chăm sóc, cho ăn, kiểm tra sức khỏe thủy sản và thu hoạch.
• Quản lý trang trại: Quản lý hoạt động sản xuất của trang trại, đảm bảo năng suất và chất lượng sản phẩm.
• Nhà nghiên cứu: Nghiên cứu các vấn đề liên quan đến nuôi trồng thủy sản, như giống, thức ăn, dịch bệnh và công nghệ nuôi.
• Kinh doanh thủy sản: Mua bán, chế biến và xuất khẩu thủy sản.

6.2. Yêu cầu về kỹ năng và kiến thức

Để làm việc trong ngành nuôi trồng thủy sản, bạn cần có những kỹ năng và kiến thức sau:

• Kiến thức chuyên môn: Nắm vững kiến thức về sinh học, sinh thái học, dinh dưỡng, bệnh học và kỹ thuật nuôi trồng các loài thủy sản.
• Kỹ năng thực hành: Có kỹ năng thực hành trong nuôi trồng, chăm sóc, phòng bệnh và thu hoạch thủy sản.
• Kỹ năng quản lý: Có kỹ năng quản lý trang trại, quản lý nhân sự và quản lý tài chính.
• Kỹ năng giao tiếp: Có kỹ năng giao tiếp tốt để làm việc với đồng nghiệp, khách hàng và đối tác.
• Kỹ năng ngoại ngữ: Có khả năng sử dụng tiếng Anh hoặc các ngoại ngữ khác để làm việc trong môi trường quốc tế.

6.3. Cơ hội phát triển sự nghiệp

Ngành nuôi trồng thủy sản đang phát triển mạnh mẽ, mở ra nhiều cơ hội phát triển sự nghiệp cho những người có đam mê và năng lực. Bạn có thể thăng tiến lên các vị trí quản lý cao hơn, trở thành chuyên gia tư vấn, nhà nghiên cứu hoặc chủ doanh nghiệp trong lĩnh vực này.

7. Tic.edu.vn – Nguồn Tài Liệu Hữu Ích Cho Ngành Nuôi Trồng Thủy Sản

7.1. Giới thiệu về tic.edu.vn

tic.edu.vn là một website giáo dục uy tín, cung cấp nguồn tài liệu học tập đa dạng, đầy đủ và được kiểm duyệt cho học sinh, sinh viên, giáo viên và những người quan tâm đến lĩnh vực giáo dục. Với mục tiêu trở thành người bạn đồng hành tin cậy trên con đường học tập và phát triển của mọi người, tic.edu.vn không ngừng nỗ lực để mang đến những giá trị tốt nhất cho cộng đồng.

7.2. Các tài liệu và công cụ hỗ trợ học tập về nuôi trồng thủy sản

Trên tic.edu.vn, bạn có thể tìm thấy nhiều tài liệu và công cụ hỗ trợ học tập về nuôi trồng thủy sản, bao gồm:

• Giáo trình, bài giảng: Cung cấp kiến thức cơ bản và nâng cao về nuôi trồng thủy sản, từ tổng quan đến chuyên sâu.
• Sách tham khảo: Giới thiệu các cuốn sách hay và hữu ích về nuôi trồng thủy sản, giúp bạn mở rộng kiến thức và hiểu biết.
• Bài tập, đề thi: Giúp bạn ôn tập và kiểm tra kiến thức, rèn luyện kỹ năng giải quyết vấn đề.
• Công cụ tính toán: Hỗ trợ bạn tính toán các chỉ số kỹ thuật trong nuôi trồng thủy sản, như mật độ thả nuôi, lượng thức ăn cần thiết, tỷ lệ sống…
• Diễn đàn, cộng đồng: Tạo môi trường để bạn trao đổi, học hỏi kinh nghiệm với những người cùng quan tâm đến nuôi trồng thủy sản.

7.3. Ưu điểm của tic.edu.vn so với các nguồn tài liệu khác

tic.edu.vn có nhiều ưu điểm so với các nguồn tài liệu khác:

• Đa dạng: Cung cấp nhiều loại tài liệu khác nhau, đáp ứng nhu cầu học tập của nhiều đối tượng.
• Đầy đủ: Tài liệu được cập nhật thường xuyên, đảm bảo tính chính xác và đầy đủ.
• Hữu ích: Tài liệu được biên soạn bởi các chuyên gia, có giá trị thực tiễn cao.
• Cộng đồng hỗ trợ: Có cộng đồng học tập sôi nổi, giúp bạn trao đổi, học hỏi kinh nghiệm và giải đáp thắc mắc.

7.4. Hướng dẫn sử dụng tic.edu.vn để tìm kiếm tài liệu

Để tìm kiếm tài liệu về nuôi trồng thủy sản trên tic.edu.vn, bạn có thể thực hiện theo các bước sau:

1. Truy cập website tic.edu.vn.
2. Sử dụng thanh tìm kiếm và nhập từ khóa liên quan đến nuôi trồng thủy sản, ví dụ: “kỹ thuật nuôi tôm”, “bệnh cá tra”, “thức ăn thủy sản”…
3. Lọc kết quả tìm kiếm theo loại tài liệu, môn học, lớp học…
4. Chọn tài liệu bạn quan tâm và tải về hoặc xem trực tuyến.

Tic.edu.vn luôn sẵn sàng hỗ trợ bạn trên con đường chinh phục tri thức. Hãy truy cập website ngay hôm nay để khám phá nguồn tài liệu phong phú và các công cụ hỗ trợ học tập hiệu quả!

8. Kết Luận

Hoạt động nuôi trồng thủy sản của nước ta hiện nay đang đứng trước nhiều cơ hội và thách thức. Để phát triển ngành nuôi trồng thủy sản bền vững, cần có sự phối hợp chặt chẽ giữa nhà nước, doanh nghiệp và người dân trong việc quy hoạch, quản lý, ứng dụng khoa học công nghệ, bảo vệ môi trường và phát triển thị trường. Với những nỗ lực không ngừng, ngành nuôi trồng thủy sản Việt Nam sẽ ngày càng phát triển, đóng góp quan trọng vào nền kinh tế và an ninh lương thực của đất nước. Hãy truy cập tic.edu.vn để khám phá thêm nhiều kiến thức bổ ích và công cụ hỗ trợ học tập hiệu quả trong lĩnh vực nuôi trồng thủy sản!

Để giúp bạn dễ dàng tiếp cận và tìm hiểu sâu hơn về ngành nuôi trồng thủy sản, tic.edu.vn cung cấp một loạt các tài liệu và công cụ hỗ trợ học tập. Đừng bỏ lỡ cơ hội khám phá tri thức và phát triển kỹ năng của bạn. Hãy truy cập tic.edu.vn ngay hôm nay và bắt đầu hành trình chinh phục lĩnh vực nuôi trồng thủy sản! Mọi thắc mắc và yêu cầu hỗ trợ, vui lòng liên hệ qua email: [email protected] hoặc truy cập trang web: tic.edu.vn.

9. FAQ – Câu Hỏi Thường Gặp Về Nuôi Trồng Thủy Sản và Tic.edu.vn

9.1. Nuôi trồng thủy sản có những hình thức nào?

Nuôi trồng thủy sản có nhiều hình thức, bao gồm nuôi quảng canh, nuôi bán thâm canh, nuôi thâm canh và nuôi công nghệ cao. Mỗi hình thức có ưu nhược điểm riêng, phù hợp với điều kiện và đối tượng nuôi khác nhau.

9.2. Các yếu tố nào ảnh hưởng đến năng suất nuôi trồng thủy sản?

Năng suất nuôi trồng thủy sản bị ảnh hưởng bởi nhiều yếu tố, bao gồm chất lượng giống, chất lượng nước, thức ăn, dịch bệnh, thời tiết và kỹ thuật nuôi.

9.3. Làm thế nào để phòng tránh dịch bệnh cho thủy sản?

Để phòng tránh dịch bệnh cho thủy sản, cần chọn giống khỏe mạnh, đảm bảo chất lượng nước, cung cấp thức ăn đầy đủ dinh dưỡng, vệ sinh ao nuôi thường xuyên và thực hiện các biện pháp phòng bệnh định kỳ.

9.4. Nuôi trồng thủy sản bền vững là gì?

Nuôi trồng thủy sản bền vững là hình thức nuôi trồng đảm bảo hiệu quả kinh tế, bảo vệ môi trường và góp phần vào sự phát triển xã hội.

9.5. Tic.edu.vn có những tài liệu gì về nuôi trồng thủy sản?

Tic.edu.vn cung cấp nhiều tài liệu về nuôi trồng thủy sản, bao gồm giáo trình, bài giảng, sách tham khảo, bài tập, đề thi và các công cụ tính toán.

9.6. Làm thế nào để tìm kiếm tài liệu về nuôi trồng thủy sản trên tic.edu.vn?

Bạn có thể tìm kiếm tài liệu về nuôi trồng thủy sản trên tic.edu.vn bằng cách sử dụng thanh tìm kiếm và nhập từ khóa liên quan.

9.7. Tic.edu.vn có hỗ trợ giải đáp thắc mắc về nuôi trồng thủy sản không?

Có, tic.edu.vn có diễn đàn và cộng đồng để bạn trao đổi, học hỏi kinh nghiệm và giải đáp thắc mắc về nuôi trồng thủy sản.

9.8. Làm thế nào để đóng góp tài liệu cho tic.edu.vn?

Nếu bạn có tài liệu hay và muốn chia sẻ cho cộng đồng, bạn có thể liên hệ với tic.edu.vn qua email: [email protected].

9.9. Tic.edu.vn có thu phí khi sử dụng tài liệu không?

Tic.edu.vn cung cấp nhiều tài liệu miễn phí cho người dùng. Tuy nhiên, cũng có một số tài liệu yêu cầu trả phí để truy cập.

9.10. Làm thế nào để liên hệ với tic.edu.vn?

Bạn có thể liên hệ với tic.edu.vn qua email: [email protected] hoặc truy cập trang web: tic.edu.vn để biết thêm thông tin.