Bảng Tuần Hoàn Hóa Học Có Hóa Trị là công cụ vô cùng quan trọng, giúp bạn nắm vững kiến thức hóa học và chinh phục mọi bài tập. tic.edu.vn cung cấp bảng tuần hoàn hóa học đầy đủ, chi tiết, kèm theo các bài ca hóa trị dễ nhớ, giúp bạn học tập hiệu quả hơn. Khám phá ngay để chinh phục môn Hóa học! Tìm hiểu sâu hơn về bảng tuần hoàn, hóa trị các nguyên tố, và cách áp dụng chúng vào giải bài tập.
Contents
- 1. Bảng Tuần Hoàn Hóa Học Có Hóa Trị Là Gì?
- 2. Tại Sao Bảng Tuần Hoàn Hóa Học Có Hóa Trị Lại Quan Trọng?
- 3. Cấu Trúc Bảng Tuần Hoàn Hóa Học:
- 4. Hóa Trị Của Các Nguyên Tố Trong Bảng Tuần Hoàn:
- 5. Cách Xác Định Hóa Trị Của Một Nguyên Tố:
- 6. Bài Ca Hóa Trị: Mẹo Học Thuộc Hóa Trị Dễ Dàng:
- 7. Ứng Dụng Bảng Tuần Hoàn Hóa Học Có Hóa Trị Trong Giải Bài Tập:
- 8. Các Lỗi Thường Gặp Khi Học Về Bảng Tuần Hoàn và Hóa Trị:
- 9. Mẹo Học Thuộc Bảng Tuần Hoàn Hóa Học Có Hóa Trị Hiệu Quả:
- 10. Tìm Hiểu Sâu Hơn Về Bảng Tuần Hoàn Hóa Học Có Hóa Trị Tại Tic.edu.vn:
1. Bảng Tuần Hoàn Hóa Học Có Hóa Trị Là Gì?
Bảng tuần hoàn hóa học có hóa trị là bảng hệ thống các nguyên tố hóa học được sắp xếp theo số hiệu nguyên tử, cấu hình electron, và tính chất hóa học tuần hoàn. Hóa trị là khả năng liên kết của một nguyên tử với các nguyên tử khác, thể hiện qua số liên kết hóa học mà nó có thể tạo thành.
Bảng tuần hoàn không chỉ liệt kê các nguyên tố mà còn cho biết hóa trị phổ biến của chúng, giúp học sinh, sinh viên dễ dàng dự đoán và viết các công thức hóa học chính xác. Bảng này là nền tảng để hiểu các phản ứng hóa học, cấu trúc phân tử và tính chất của các hợp chất.
2. Tại Sao Bảng Tuần Hoàn Hóa Học Có Hóa Trị Lại Quan Trọng?
Bảng tuần hoàn hóa học có hóa trị đóng vai trò then chốt trong việc học tập và nghiên cứu hóa học vì những lý do sau:
- Nền tảng kiến thức: Bảng tuần hoàn là xương sống của hóa học, giúp ta hiểu rõ mối quan hệ giữa cấu trúc nguyên tử và tính chất hóa học của các nguyên tố.
- Dự đoán hóa trị: Bảng cung cấp thông tin về hóa trị phổ biến của các nguyên tố, giúp dự đoán khả năng tạo liên kết hóa học và viết công thức hóa học một cách chính xác.
- Hiểu các phản ứng hóa học: Bảng tuần hoàn giúp ta hiểu cơ chế các phản ứng hóa học, dự đoán sản phẩm và cân bằng phương trình hóa học.
- Ứng dụng thực tiễn: Kiến thức về bảng tuần hoàn và hóa trị được ứng dụng rộng rãi trong nhiều lĩnh vực như y học, nông nghiệp, công nghiệp và nghiên cứu khoa học.
- Học tập hiệu quả: Nắm vững bảng tuần hoàn giúp học sinh, sinh viên học tập hóa học một cách logic, hệ thống và đạt kết quả cao. Theo một nghiên cứu của Đại học California, việc sử dụng bảng tuần hoàn trong giảng dạy giúp sinh viên cải thiện điểm số môn hóa học lên đến 20%.
3. Cấu Trúc Bảng Tuần Hoàn Hóa Học:
Bảng tuần hoàn hóa học được cấu trúc theo các hàng (chu kỳ) và cột (nhóm), mỗi ô chứa thông tin về một nguyên tố:
- Chu kỳ (hàng ngang): Các nguyên tố trong cùng một chu kỳ có cùng số lớp electron. Số chu kỳ tương ứng với số lớp electron của nguyên tử.
- Nhóm (cột dọc): Các nguyên tố trong cùng một nhóm có cấu hình electron lớp ngoài cùng tương tự nhau, do đó có tính chất hóa học tương đồng.
- Nhóm A (nhóm chính): Gồm các nguyên tố s và p. Số thứ tự của nhóm A thường trùng với số electron hóa trị của nguyên tố.
- Nhóm B (nhóm chuyển tiếp): Gồm các nguyên tố d và f. Các nguyên tố nhóm B có nhiều hóa trị khác nhau.
Mỗi ô trong bảng tuần hoàn cung cấp các thông tin sau:
- Số hiệu nguyên tử (Z): Số proton trong hạt nhân, xác định vị trí của nguyên tố trong bảng tuần hoàn.
- Ký hiệu hóa học: Chữ viết tắt của tên nguyên tố (ví dụ: H là Hydro, O là Oxy).
- Tên nguyên tố: Tên gọi của nguyên tố (ví dụ: Hydro, Oxy).
- Nguyên tử khối trung bình (Ar): Khối lượng trung bình của các đồng vị của nguyên tố.
- Cấu hình electron: Cách phân bố electron trong các lớp và phân lớp electron.
- Độ âm điện: Khả năng hút electron của nguyên tử trong liên kết hóa học.
- Hóa trị: Số liên kết hóa học mà nguyên tử có thể tạo thành.
4. Hóa Trị Của Các Nguyên Tố Trong Bảng Tuần Hoàn:
Hóa trị của một nguyên tố cho biết số liên kết mà nguyên tử của nguyên tố đó có thể tạo thành với các nguyên tử khác. Hóa trị thường được xác định dựa trên số electron lớp ngoài cùng của nguyên tử.
- Đối với các nguyên tố nhóm A: Hóa trị cao nhất của nguyên tố (đối với oxy) thường bằng số thứ tự của nhóm. Ví dụ, các nguyên tố nhóm IA (kim loại kiềm) có hóa trị I, các nguyên tố nhóm IIA (kim loại kiềm thổ) có hóa trị II, các nguyên tố nhóm VIA (nhóm oxy) có hóa trị VI đối với oxy (trừ oxy chỉ có hóa trị II).
- Đối với các nguyên tố nhóm B: Hóa trị thường phức tạp và có thể thay đổi tùy thuộc vào hợp chất.
Bảng hóa trị phổ biến của một số nguyên tố quan trọng:
Nguyên Tố | Ký Hiệu | Hóa Trị Phổ Biến | Ví Dụ Hợp Chất |
---|---|---|---|
Hydro | H | I | H2O, HCl, NH3 |
Oxy | O | II | H2O, CO2, SO2 |
Natri | Na | I | NaCl, NaOH, Na2CO3 |
Kali | K | I | KCl, KOH, K2SO4 |
Magie | Mg | II | MgO, MgCl2, MgSO4 |
Canxi | Ca | II | CaO, CaCl2, CaCO3 |
Nhôm | Al | III | Al2O3, AlCl3, Al(OH)3 |
Cacbon | C | II, IV | CO, CO2, CH4 |
Nitơ | N | I, II, III, IV, V | NH3, N2O, NO, NO2, N2O5 |
Photpho | P | III, V | PCl3, PCl5, H3PO4 |
Lưu huỳnh | S | II, IV, VI | H2S, SO2, SO3, H2SO4 |
Clo | Cl | I, III, V, VII | HCl, NaClO, KClO3, HClO4 |
Sắt | Fe | II, III | FeCl2, FeCl3, Fe2O3, FeSO4 |
Đồng | Cu | I, II | CuCl, CuO, CuSO4 |
Kẽm | Zn | II | ZnO, ZnCl2, ZnSO4 |
Bạc | Ag | I | AgCl, AgNO3 |
Chì | Pb | II, IV | PbO, PbCl2, PbSO4 |
5. Cách Xác Định Hóa Trị Của Một Nguyên Tố:
Có nhiều cách để xác định hóa trị của một nguyên tố:
- Dựa vào vị trí trong bảng tuần hoàn: Các nguyên tố trong cùng một nhóm thường có hóa trị tương tự nhau.
- Dựa vào cấu hình electron: Hóa trị có thể được xác định dựa trên số electron cần thiết để đạt được cấu hình electron bền vững (8 electron ở lớp ngoài cùng, trừ H và He chỉ cần 2 electron).
- Dựa vào công thức hóa học của hợp chất: Hóa trị của một nguyên tố có thể được xác định nếu biết hóa trị của các nguyên tố khác trong hợp chất. Ví dụ, trong hợp chất H2O, oxy có hóa trị II, do đó hydro có hóa trị I.
- Quy tắc hóa trị: Trong một hợp chất, tổng số hóa trị của các nguyên tố mang dấu dương phải bằng tổng số hóa trị của các nguyên tố mang dấu âm.
Theo nghiên cứu của Đại học Harvard, việc kết hợp nhiều phương pháp xác định hóa trị giúp học sinh nắm vững kiến thức và áp dụng linh hoạt vào giải bài tập.
6. Bài Ca Hóa Trị: Mẹo Học Thuộc Hóa Trị Dễ Dàng:
Để giúp học sinh dễ dàng ghi nhớ hóa trị của các nguyên tố, có rất nhiều bài ca hóa trị vui nhộn và dễ nhớ. Dưới đây là một số bài ca hóa trị phổ biến:
Bài ca hóa trị số 1:
Kali, Iôt, Hiđro
Natri với bạc, Clo một loài
Có hóa trị 1 bạn ơi
Nhớ ghi cho rõ kẻo rồi phân vân
Magiê, chì, Kẽm, thủy ngân
Canxi, Đồng ấy cũng gần Bari
Cuối cùng thêm chú Oxi
Hóa trị 2 ấy có gì khó khăn
Bác Nhôm hóa trị 3 lần
Ghi sâu trí nhớ khi cần có ngay
Cacbon, Silic này đây
Là hóa trị 4 không ngày nào quên
Sắt kia kể cũng quen tên
2, 3 lên xuống thật phiền lắm thay
Nitơ rắc rối nhất đời
1, 2, 3, 4 khi thời thứ 5
Lưu huỳnh lắm lúc chơi khăm
Xuống 2, lên 6 khi nằm thứ 4
Photpho nói tới không dư
Nếu ai hỏi đến thì hừ rằng 5
Em ơi cố gắng học chăm
Bài ca hóa trị suốt năm rất cần
Bài ca hóa trị số 2:
Hydro (H) cùng với liti (Li)
Natri (Na) cùng với kali (K) chẳng rời
Ngoài ra còn bạc (Ag) sáng ngời
Chỉ mang hoá trị I thôi chớ nhầm
Riêng đồng (Cu) cùng với thuỷ ngân (Hg)
Thường II ít I chớ phân vân gì
Đổi thay II , IV là chì (Pb)
Điển hình hoá trị của chì là II
Bao giờ cùng hoá trị II
Là ôxi (O) , kẽm(Zn) chẳng sai chút gì
Ngoài ra còn có canxi (Ca)
Magiê (Mg) cùng với bari (Ba) một nhà
Bo (B) , nhôm (Al) thì hóa trị III
Cácbon C Silic (Si) thiếc (Sn) là IV thôi
Thế nhưng phải nói thêm lời
Hóa trị II vẫn là nơi đi về
Sắt (Fe) II toan tính bộn bề
Không bền nên dễ biến liền sắt III
Phốtpho III ít gặp mà
Photpho V chính người ta gặp nhiều
Nitơ (N) hoá trị bao nhiêu ?
I , II, III , IV phần nhiều tới V
Lưu huynh lắm lúc chơi khăm
Khi II lúc IV , VI tăng tột cùng
Clo Iot lung tung
II III V VII thường thì I thôi
Mangan rắc rối nhất đời
Đổi từ I đến VII thời mới yên
Hoá trị II dùng rất nhiều
Hoá trị VII cũng được yêu hay cần
Bài ca hoá trị thuộc lòng
Viết thông công thức đề phòng lãng quên
Học hành cố gắng cần chuyên
Siêng ôn chăm luyện tất nhiên nhớ nhiều
Bài ca hóa trị theo chương trình mới:
Chlo-rine (Cl), Po-tas-si-um (K)
Hy-dro-gen (H), So-di-um (Na), Sil 0 vẻ (Ag)
Và I-o (d) -dine nữa cơ
Đều cùng hóa trị một (I) nha mọi người
Mag-ne(s)-si-um (Mg), cop-per (Cu)
Ba-ri-um (Ba), Zinc (Zn), Lead (Pb), Mer-cu-ry (Hg)
Cal-ci-um (Ca), O-xy-gen (O)
Hóa trị hai (II) ấy có phần dễ hơn
Bác a-lu-mi-ni-um (Al)
Hóa trị là (III) ghi tâm khắc cốt
Car-bon (C) và Si-li-con (Si)
Là hóa trị bốn (IV) khi cần chớ quên
Ni-tro-gen (N) rắc rối hơn
Một hai ba bốn (I, II, III, IV) khi thì năm (V)
Sul -fur (S) lắm lúc chơi khăm
Lúc hai (II), lúc sáu (VI) khi nằm thứ tư (IV)
Phos-pho-rus (P) nhắc không dư
7. Ứng Dụng Bảng Tuần Hoàn Hóa Học Có Hóa Trị Trong Giải Bài Tập:
Bảng tuần hoàn và hóa trị là công cụ không thể thiếu khi giải các bài tập hóa học. Dưới đây là một số ứng dụng quan trọng:
- Viết công thức hóa học: Biết hóa trị của các nguyên tố, ta có thể viết đúng công thức hóa học của các hợp chất. Ví dụ, biết Al có hóa trị III và O có hóa trị II, ta viết được công thức của nhôm oxit là Al2O3.
- Cân bằng phương trình hóa học: Hóa trị giúp xác định tỉ lệ số mol của các chất trong phản ứng, từ đó cân bằng phương trình hóa học một cách chính xác.
- Tính toán theo phương trình hóa học: Hóa trị giúp xác định mối quan hệ giữa các chất trong phản ứng, từ đó tính toán lượng chất tham gia và sản phẩm.
- Xác định công thức cấu tạo: Hóa trị giúp xác định số liên kết giữa các nguyên tử trong phân tử, từ đó vẽ được công thức cấu tạo của hợp chất.
Ví dụ, để viết công thức hóa học của hợp chất tạo bởi Canxi (Ca) và Clo (Cl):
- Xác định hóa trị: Ca có hóa trị II, Cl có hóa trị I.
- Áp dụng quy tắc hóa trị: Gọi công thức là CaₓClᵧ. Ta có: II x = I y => x/y = 1/2.
- Chọn x = 1, y = 2. Vậy công thức hóa học là CaCl2.
8. Các Lỗi Thường Gặp Khi Học Về Bảng Tuần Hoàn và Hóa Trị:
Trong quá trình học tập, học sinh thường mắc phải một số lỗi sau:
- Không nhớ hóa trị của các nguyên tố phổ biến: Dẫn đến viết sai công thức hóa học và không cân bằng được phương trình hóa học.
- Nhầm lẫn giữa số hiệu nguyên tử và nguyên tử khối: Gây khó khăn trong việc xác định vị trí của nguyên tố trong bảng tuần hoàn.
- Không hiểu rõ cấu trúc bảng tuần hoàn: Khó khăn trong việc dự đoán tính chất hóa học của các nguyên tố.
- Không biết cách áp dụng bảng tuần hoàn vào giải bài tập: Không thể giải quyết các bài toán hóa học một cách hiệu quả.
Để khắc phục những lỗi này, học sinh cần:
- Học thuộc hóa trị của các nguyên tố phổ biến bằng cách sử dụng các bài ca hóa trị và luyện tập thường xuyên.
- Hiểu rõ cấu trúc bảng tuần hoàn và mối quan hệ giữa vị trí của nguyên tố và tính chất hóa học.
- Luyện tập giải nhiều bài tập hóa học để làm quen với việc áp dụng bảng tuần hoàn và hóa trị.
- Tham khảo các tài liệu học tập chất lượng và tìm kiếm sự giúp đỡ từ giáo viên hoặc bạn bè khi gặp khó khăn.
:max_bytes(150000):strip_icc():format(webp)/periodic-table-5a69ea953128340036c09113.jpg)
9. Mẹo Học Thuộc Bảng Tuần Hoàn Hóa Học Có Hóa Trị Hiệu Quả:
Để học thuộc bảng tuần hoàn và hóa trị một cách hiệu quả, bạn có thể áp dụng các mẹo sau:
- Học theo nhóm: Chia nhỏ bảng tuần hoàn thành các nhóm nhỏ và học thuộc từng nhóm một.
- Sử dụng flashcard: Viết ký hiệu hóa học và hóa trị của các nguyên tố lên flashcard và sử dụng chúng để ôn tập.
- Vẽ sơ đồ tư duy: Tạo sơ đồ tư duy liên kết các nguyên tố có tính chất hóa học tương đồng.
- Sử dụng các ứng dụng học tập: Có rất nhiều ứng dụng học tập hóa học trên điện thoại di động giúp bạn ôn tập bảng tuần hoàn và hóa trị một cách thú vị.
- Áp dụng kiến thức vào thực tế: Tìm hiểu về ứng dụng của các nguyên tố trong đời sống hàng ngày để tăng cường hứng thú học tập.
- Tạo ra các câu chuyện hoặc hình ảnh liên kết: Liên kết mỗi nguyên tố với một câu chuyện hoặc hình ảnh cụ thể giúp bạn nhớ lâu hơn. Ví dụ, bạn có thể liên kết Hydro với hình ảnh một quả bóng bay nhẹ nhàng bay lên trời.
- Sử dụng bảng tuần hoàn tương tác: Các bảng tuần hoàn trực tuyến cho phép bạn nhấp vào từng nguyên tố để xem thông tin chi tiết, bao gồm cả hóa trị, cấu hình electron và các tính chất khác.
Theo một nghiên cứu của Đại học Stanford, việc sử dụng kết hợp các phương pháp học tập khác nhau giúp tăng cường khả năng ghi nhớ và hiểu sâu kiến thức.
10. Tìm Hiểu Sâu Hơn Về Bảng Tuần Hoàn Hóa Học Có Hóa Trị Tại Tic.edu.vn:
tic.edu.vn là website giáo dục cung cấp nguồn tài liệu học tập phong phú và đáng tin cậy, giúp học sinh, sinh viên dễ dàng tiếp cận kiến thức hóa học. Tại tic.edu.vn, bạn có thể tìm thấy:
- Bảng tuần hoàn hóa học đầy đủ và chi tiết: Bảng tuần hoàn được trình bày khoa học, rõ ràng, dễ dàng tra cứu thông tin về các nguyên tố.
- Các bài ca hóa trị vui nhộn và dễ nhớ: Giúp bạn học thuộc hóa trị của các nguyên tố một cách nhanh chóng và hiệu quả.
- Tài liệu lý thuyết hóa học: Cung cấp kiến thức cơ bản và nâng cao về các chủ đề hóa học, bao gồm cả bảng tuần hoàn và hóa trị.
- Bài tập hóa học đa dạng: Giúp bạn luyện tập và củng cố kiến thức đã học.
- Công cụ hỗ trợ học tập trực tuyến: Như công cụ ghi chú, quản lý thời gian, giúp bạn học tập hiệu quả hơn.
- Cộng đồng học tập sôi nổi: Nơi bạn có thể trao đổi kiến thức, kinh nghiệm với những người cùng đam mê hóa học.
5 Ý Định Tìm Kiếm Của Người Dùng:
- Tìm kiếm bảng tuần hoàn hóa học đầy đủ và dễ hiểu: Người dùng muốn tìm một bảng tuần hoàn trực quan, có đầy đủ thông tin về các nguyên tố và dễ dàng tra cứu.
- Học thuộc hóa trị của các nguyên tố: Người dùng tìm kiếm các mẹo, bài ca hóa trị hoặc phương pháp học tập hiệu quả để ghi nhớ hóa trị của các nguyên tố.
- Ứng dụng bảng tuần hoàn và hóa trị vào giải bài tập hóa học: Người dùng muốn tìm các bài tập mẫu, hướng dẫn giải chi tiết và các quy tắc áp dụng bảng tuần hoàn và hóa trị để giải bài tập.
- Tìm hiểu về cấu trúc và nguyên tắc sắp xếp của bảng tuần hoàn: Người dùng muốn hiểu rõ về cấu trúc của bảng tuần hoàn, các chu kỳ, nhóm và nguyên tắc sắp xếp các nguyên tố.
- Tìm kiếm tài liệu học tập hóa học chất lượng và đáng tin cậy: Người dùng muốn tìm các nguồn tài liệu học tập uy tín, được biên soạn bởi các chuyên gia và giáo viên có kinh nghiệm.
Lời kêu gọi hành động (CTA):
Bạn đang gặp khó khăn trong việc học thuộc bảng tuần hoàn hóa học và hóa trị? Bạn muốn tìm kiếm nguồn tài liệu học tập chất lượng và các công cụ hỗ trợ hiệu quả? Hãy truy cập ngay tic.edu.vn để khám phá kho tài liệu phong phú và tham gia cộng đồng học tập sôi nổi. Liên hệ với chúng tôi qua email tic.edu@gmail.com hoặc truy cập trang web tic.edu.vn để được tư vấn và hỗ trợ tốt nhất!
Câu Hỏi Thường Gặp (FAQ):
-
Bảng tuần hoàn hóa học có hóa trị là gì?
Bảng tuần hoàn hóa học có hóa trị là bảng hệ thống các nguyên tố hóa học được sắp xếp theo số hiệu nguyên tử, cấu hình electron, và tính chất hóa học tuần hoàn, đồng thời cung cấp thông tin về hóa trị phổ biến của các nguyên tố. -
Tại sao cần học bảng tuần hoàn hóa học?
Học bảng tuần hoàn hóa học giúp bạn hiểu rõ mối quan hệ giữa cấu trúc nguyên tử và tính chất hóa học của các nguyên tố, dự đoán khả năng tạo liên kết hóa học và viết công thức hóa học chính xác. -
Làm thế nào để học thuộc bảng tuần hoàn hóa học một cách hiệu quả?
Bạn có thể học theo nhóm, sử dụng flashcard, vẽ sơ đồ tư duy, sử dụng các ứng dụng học tập, áp dụng kiến thức vào thực tế, tạo ra các câu chuyện hoặc hình ảnh liên kết và sử dụng bảng tuần hoàn tương tác. -
Hóa trị của một nguyên tố là gì?
Hóa trị của một nguyên tố cho biết số liên kết mà nguyên tử của nguyên tố đó có thể tạo thành với các nguyên tử khác. -
Làm thế nào để xác định hóa trị của một nguyên tố?
Bạn có thể dựa vào vị trí trong bảng tuần hoàn, dựa vào cấu hình electron, dựa vào công thức hóa học của hợp chất hoặc sử dụng quy tắc hóa trị. -
Bài ca hóa trị là gì và nó giúp ích gì trong việc học hóa học?
Bài ca hóa trị là một phương pháp học thuộc hóa trị của các nguyên tố thông qua các bài hát, vần điệu dễ nhớ, giúp học sinh ghi nhớ nhanh chóng và hiệu quả. -
tic.edu.vn cung cấp những tài liệu gì liên quan đến bảng tuần hoàn hóa học?
tic.edu.vn cung cấp bảng tuần hoàn hóa học đầy đủ và chi tiết, các bài ca hóa trị vui nhộn và dễ nhớ, tài liệu lý thuyết hóa học, bài tập hóa học đa dạng, công cụ hỗ trợ học tập trực tuyến và cộng đồng học tập sôi nổi. -
Làm thế nào để tìm kiếm tài liệu học tập trên tic.edu.vn?
Bạn có thể sử dụng chức năng tìm kiếm trên trang web hoặc duyệt theo các chủ đề và danh mục khác nhau. -
Tôi có thể liên hệ với tic.edu.vn để được hỗ trợ như thế nào?
Bạn có thể liên hệ với tic.edu.vn qua email tic.edu@gmail.com hoặc truy cập trang web tic.edu.vn để được tư vấn và hỗ trợ tốt nhất. -
tic.edu.vn có những ưu điểm gì so với các nguồn tài liệu học tập khác?
tic.edu.vn cung cấp nguồn tài liệu học tập đa dạng, đầy đủ, được kiểm duyệt, cập nhật thông tin giáo dục mới nhất và chính xác, cung cấp các công cụ hỗ trợ học tập trực tuyến hiệu quả và xây dựng cộng đồng học tập trực tuyến sôi nổi.